ေ၀ါဟာရတစ္ခု၏ေနာက္ကြယ္

စံပယ္ျဖဴမဂၢဇင္းမွာ ေဖာ္ျပျခင္းခံခဲ့ရဖူးတဲ့ေဆာင္းပါးေလးတစ္ပုဒ္ပါ။ ဒီဘေလာ့ဂ္ေလးနဲ႕ကိုက္ညီမယ္ထင္လို႕တင္ေပးလိုက္ပါတယ္။

ေ၀ါဟာရတစ္ခု၏ေနာက္ကြယ္

အၫြန္႔တလူလူေ၀ေနတဲ့ သစ္ပင္ကေလးတစ္ပင္ စိမ္းလန္းေ၀ဆာစြာ ႀကီးထြားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေရေသာက္ျမစ္ သန္စြမ္းဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕အနာဂါတ္ဟာ သစ္ပင္တစ္ပင္ဆုိရင္ ထြက္ခါစအဖူးအၫြန္႔ ကေလးေတြဟာ လူငယ္ေတြျဖစ္ၿပီး ေရေသာက္ျမစ္ဟာ ပညာေရးစနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ပညာေရးလုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အဓိပၸါယ္အျပည့္အစုံကိုေတာ့ ဥာဏ္ ပညာ၊ စာရိတၱဖြံ႕ၿဖိဳးရင့္သန္ေအာင္ ေလ့က်င္ပ်ိဳးေထာင္ေပးျခင္းလုိ႔ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဟုတ္ပါၿပီ ............။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ 'ပညာေရး' ဆုိတဲ့ စကားလုံးေလးတစ္လုံးထဲမွာ ဘယ္လုိသေဘာတရားေတြ စိမ့္ ၀င္ေနသလဲ၊ ဘယ္လုိအေနအထားမ်ိဳးေတြ လုိအပ္သလဲဆုိတာကို ေလ့လာၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ....။

စာရိတၱတည္ေဆာက္ျခင္း

ဒီမွာ စာရိတၱဆုိတဲ့စကားလုံးကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔သိဖုိ႔လုိလာပါၿပီ။ ျမန္မာ့အဘိဓာန္အတြဲ (၁)၊ စာမ်က္ႏွာ (၁၉၃)မွာ စာရိတၱဆုိတဲ့စကားလုံးကို အက်င့္၊ ကုိယ္က်င့္တရားလုိ႔ အနက္ဖြင့္ထားပါတယ္။ ဟုတ္ပါၿပီ ...။ ဒါဆုိ ကုိယ္က်င့္တရားဆုိတာက ဘာလဲ။ ကိုယ္၊ ႏႈတ္၊ ႏွလုံး ေစာင့္စည္းထိန္းသိမ္းမႈလုိ႔ ျမန္မာအဘိဓာန္က အနက္ဖြင့္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ စာရိတၱတည္ေဆာက္ျခင္း (Edification ) ဆုိတာဟာ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွလုံး ေစာင့္စည္းထိန္းသိမ္းတတ္ေစရန္ ေလ့က်င့္ေပးျခင္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ထြက္လာပါတယ္။ ဒါဟာ အဓိကက်တဲ့ တကယ့္လုိအပ္ခ်က္ပါ။ ယေန႔လူငယ္ေတြအားလုံးဟာ မိမိကုိယ္မိမိထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔၊ မိမိကိုယ္မိမိ တာ၀န္ယူ ႏုိင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ အဲဒီလုိျဖစ္လာေအာင္လည္း ပညာေရးစနစ္တစ္ခုက စည္းစနစ္က်က်နဲ႕ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပး ႏုိင္ရပါမယ္။

လြတ္ေျမာက္ျခင္း

အနာဂါတ္တစ္ခုကိုတည္ေဆာက္ၾကမယ့္လူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္ေတြဟာ ဘယ္အရာေတြကေန လြတ္ေျမာက္ေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါသလဲ။ အစဥ္အလာတုိ႔ရဲ႕ ေလာင္းရိပ္၊ အယူ၀ါဒတုိ႔ရဲ႕ ေလာင္းရိပ္၊ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး တစ္ေယာက္ရဲ႕ေလာင္းရိပ္ စတဲ့ ေလာင္းရိပ္ေတြကေန လြတ္ေျမာက္ေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အေၾကာက္တရား တစ္ခုကေနလည္း လြတ္ေျမာက္ေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ေလာင္းရိပ္မိတဲ့အပင္ဟာ မရွင္သန္ႏုိင္သလုိ တစ္စုံတစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို စံေနရတဲ့သူ႕ရဲ႕ဘ၀ဟာလည္း အစစ္အမွန္မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ လူငယ္တုိင္းမွာ လြတ္လပ္တဲ့သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္အေျခအေနမ်ိဳး ဖြံ႕ၿဖိဳးရွင္သန္လာေအာင္ ပ်ိဳးေထာင္ေပးဖုိ႔ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ လူငယ္တိုင္းရဲ႕ မွန္ကန္မြန္ျမတ္တဲ့ လုပ္ရပ္တုိင္းအတြက္ ဘယ္လုိ အဆီးအတားမ်ိဳးကိုမွ ရွိမေနေစရပါဘူး။ အၿမဲတမ္းလမ္းဖြင့္ေပးထားရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ လြတ္လပ္ျခင္းရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို လူငယ္ေတြ လြဲမွားစြာသိသြားမယ္ဆုိရင္ အနာဂါတ္အတြက္ အင္မတန္ကို အႏၲရာယ္ႀကီးတာ ေၾကာင့္ လြတ္လပ္ျခင္းရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ အဓိပၸါယ္နဲ႕ အႏွစ္သာရကို လူငယ္ေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္သေဘာ ေပါက္လာေအာင္ ရွင္းလင္းေျပာျပႏုိင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။

နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္း

အစစအရာရာကို မ်က္စိမွိတ္ေခါင္းညိတ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးမဟုတ္ပဲ ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ သေဘာေပါက္သြားေအာင္ ရွင္းလင္းျပသေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဂဃနဏ နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္းဟာု ထူးခြၽန္ထက္ျမက္လာမယ့္လူငယ္ေတြအတြက္ အေရးအႀကီးဆုံးအခန္းက႑တစ္ခုပါ။ မိမိတတ္ေျမာက္ထား တဲ့ ပညာနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး မိမိကုိယ္မိမိယုံၾကည္မႈရွိႏုိင္ဖုိ႔၊ မိမိကိုယ္မိမိေလးစားႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာဟာ အဲဒီပညာကို ကြၽမ္းက်င္ပုိင္ႏုိင္ေနမွ ျဖစ္မွာပါ။ ပညာရပ္တစ္ခုကို ပိုင္ႏုိင္ဖုိ႔ဆိုတာလည္း အဲဒီပညာရပ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အေသး စိတ္ကအစ ေသေသခ်ာခ်ာနားလည္သေဘာေပါက္ထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။

မိမိကိုယ္ မိမိယုံၾကည္စိတ္ခ်ျခင္း

အထက္မွာ ေျပာခဲ့သလုိပါပဲ။ လူတစ္ေယာက္ မိမိကုိယ္မိမိယုံၾကည္မႈ ရွိေနႏုိင္ဖုိ႔ မိမိတက္ေျမာက္ ထားတဲ့ ပညာရပ္မွာ ကြၽမ္းက်င္ပုိင္ႏုိင္ေနဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြ မိမိကုိယ္မိမိ ယုံၾကည္မႈ အျပည့္အ၀ရွိေနႏုိင္ဖုိ႔ ပညာေရးစနစ္မွာ အမ်ားႀကီးတာ၀န္ရွိပါတယ္။ မိမိကုိယ္မိမိ ယုံၾကည္မႈရွိေနတဲ့လူ တစ္ေယာက္မွာ မိမိလုပ္ရမယ့္အလုပ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေၾကာက္စိတ္ဆုိတာမရွိေတာ့ပါဘူး။ ေၾကာက္စိတ္မရွိ တဲ့ လူတစ္ေယာက္ဟာ လုပ္ငန္းခြင္မွာ လူတုိင္းထက္ ႏွာတစ္ဖ်ားသာသြားပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ပညာေရးစနစ္ တစ္ခုအေနနဲ႕ လူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ မိမိကိုယ္မိမိယုံၾကည္စိတ္ခ်မႈ၊ (Self-Confidence ) ခုိင္ခုိင္မာမာရွိေန ႏုိင္ေအာင္ ပညာရပ္တုိင္းကို အေသးစိတ္ စည္းစနစ္က်က် သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးျခင္းအားျဖင့္ ပ်ိဳးေထာင္ေပးသင့္ ပါတယ္။

၀ါသနာ၊ အကငး္ပါးျခင္း

ပညာေရးစနစ္မွာ အဓိက အက်ဆုံးလုိ႔ဆုိရမယ့္ ကိစၥရပ္ပါ။ လူတုိင္းလူတုိင္းမွာ မိမိစိတ္သန္ရာ ၀ါသနာဆုိတာေလးေတြ ရွိၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္စီရဲ႕ စိတ္တိမ္းၫြတ္ရာ ၀ါသနာေတြကို လ်စ္လွဴ႐ႈၿပီး လူငယ္ေတြကို ပုံသြင္းယူမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပညာေရးစနစ္ႀကီးတစ္ခုလုံးဟာ မိမိစိတ္တုိင္းက် စက္႐ုပ္ေတြကို ထုတ္လုပ္ေပးေနတဲ့ စက္ယႏၲရားႀကီးတစ္ခု ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ျဖစ္သင့္တာက ... ပညာေရး စနစ္တစ္ခုအေနနဲ႕ လူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္တိမ္းၫြတ္ရာ၀ါသနာေတြကို လူငယ္ေတြကိုယ္တုိင္ ျမင္သိသြားေအာင္ တူးေဖာ္ေပးရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ ... အဲ့ဒီ၀ါသနာေတြအတုိင္း ဆက္ေလွ်ာက္ႏုိင္ဖုိ႔ လမ္းဖြင့္ေပးထားရပါမယ္။ အဆီးအတားေတြကို ရွင္းလင္းေပးထားရပါမယ္။ လူငယ္ေတြရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈဟာ သူတုိ႔ရဲ႕၀ါသနာနဲ႕ အၿမဲတမ္း ထပ္တူက်ေနႏုိင္ဖုိ႔ အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ လုပ္ခ်င္တာနဲ႕ လုပ္ေနတာတစ္ထပ္တည္းက်ေနျခင္းဟာ အရွိန္အဟုန္ေကာင္းဖုိ႔ကို အမ်ားႀကီးအေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ အသစ္တီထြင္လုိစိတ္ျပင္းျပတဲ့သူ တစ္ေယာက္ကို ဆရာ၀န္လုပ္ခုိင္းလုိ႔ မရပါဘူး။ သနားဂ႐ုဏာစိတ္ျပင္းျပတဲ့သူတစ္ေယာက္ကို စစ္ဗုိလ္ႀကီး လုပ္ခုိင္းလုိ႔မရပါဘူး။ ရခဲ့ရင္ေတာင္ အဲ့ဒီသူဟာ ဘယ္ေတာ့မွ အေကာင္းဆုံးအေျခအေနတစ္ခုကို မေရာက္ ႏုိင္ပါဘူး။

ပင္ကုိယ္အစြမ္းအစ

လူတုိင္းမွာ ပင္ကုိယ္အစြမ္းအစကိုယ္စီရွိၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီ အစြမ္းအစေတြကို ထုတ္သုံးခြင့္ရတဲ့သူနဲ႕ ထုတ္သုံးခြင့္မရတဲ့သူသာ ကြာသြားတာပါ။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံရဲ႕အနာဂါတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ၊ မတုိးတက္မႈဆုိ တာဟာ အဲ့ဒီႏုိင္ငံအေနနဲ႕ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ ပင္ကုိယ္အစြမ္းအစေတြကို အျပည့္အ၀ထုတ္သုံးႏုိင္ျခင္း၊ ရွိ၊ မရွိေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုဟာ လူငယ္ေတြကို ပုံစံခြက္ထဲထည့္ၿပီး လုိရာပုံသြင္းတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ လူငယ္ေတြရဲ႕ ပင္ကိုယ္အရည္အခ်င္းေတြကို မရအရဆြဲထုတ္ၿပီး အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ ပံ့ပိုး ကူညီေပးျခင္းသာ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။

စဥ္းစားဆင္ျခင္ဥာဏ္

လူေတာ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ အတတ္ပညာတစ္ခုကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏုိင္တတ္ကြၽမ္းထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ လူေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ကေတာ့ စဥ္းစားဆင္ျခင္ဥာဏ္ ရွိဖုိ႔လိုပါတယ္။ တစ္နည္းဆုိရရင္ အမွန္ ကို အမွန္၊ အမွားကို အမွား ျပတ္ျပတ္သားသားပုိင္းျခားသိျမင္ႏုိင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့လူေတာ္ေတြ ေၾကာင့္ ကမၻာစစ္ေတြျဖစ္ခဲ့ရၿပီးပါၿပီ။ မေတာ္တဲ့ လူေကာင္းေတြေၾကာင့္လည္း ကမၻာေလာကရဲ႕အတိတ္ေတြ မွားယြင္းခဲ့ၾကၿပီးပါၿပီ။ လူေတာ္လူေကာင္းေတြသာလွ်င္ ကမၻာေလာကရဲ႕ အနာဂါတ္အတြက္ အလင္းစက္ေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုအေနနဲ႕ လူငယ္ေတြကို အတတ္ပညာနဲ႕ အသိပညာ ညီၫြတ္ မွ်တစြာ ေရာယွက္ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းျဖင့္ အနာဂါတ္အတြက္ လူေတာ္လူေကာင္းေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏုိင္ဖုိ႕လုိလာပါၿပီ။

အခြင့္အေရး

လူငယ္ေတြကို အခြင့္အေရးေတြ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႕ မိမိတို႔ရဲ႕ ပင္ကုိယ္အစြမ္းအစေတြကို အျပည့္အ၀ထုတ္သုံးခြင့္မရွိဘူးဆုိရင္ မိမိတို႔ရဲ႕၀ါသနာအတုိင္း မိမိတို႕ရဲ႕ ကြၽမ္း က်င္မႈေတြကို အတားအဆီးမရွိေစခုိင္းလုိ႔မရဘူးဆုိရင္ အဲ့ဒီလူငယ္ေတြရဲ႕ အစြမ္းအစေတြ တုံးသြားတတ္ပါ တယ္။ ဖူးပြင့္ေ၀ဆာဖုိ႔ အစြမ္းကုန္အားယူေနတဲ့ အပင္တစ္ပင္ကို အၫြန္႔ခ်ိဳးလုိက္သလိုပါပဲ။ အနာဂါတ္အတြက္ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ ဆုံး႐ႈံးမႈတစ္ခုပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ပိတ္ပင္တားဆီးထားမႈ မွန္သမွ်ဟာ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုမွာ မရွိသင့္ပါဘူး။ အကယ္၍ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုဟာ လူငယ္ေတြအတြက္ ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္းလမ္းစေတြကိုေတာ့ အေျမာက္အမ်ားဖြင့္ေပးထားၿပီး အမွန္တကယ္လုိအပ္တဲ့ နည္းလမ္းမွန္တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ိဳးေတြကို ပိတ္ပင္ထားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီ့ပညာေရးစနစ္ဟာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ အတြက္ အဆိပ္အေတာက္တစ္ခုဆုိတာထက္ မပိုႏုိင္ပါဘူး။

လုိအပ္ခ်က္

လူတုိင္းလူတိုင္းမွာ ဘ၀ေတြ ကိုယ္စီရွိၾကပါတယ္။ ဘ၀ဆုိတာနဲ႕အတူ လုိအပ္ခ်က္ဆုိတာေတြက လည္း မလြဲမေသြ ပူးတြဲပါ၀င္ေနတတ္ပါတယ္။ လုိအပ္ခ်က္လုိ႔ဆုိရာမွာ ပညာေရးဆုိင္ရာလုိအပ္ခ်က္နဲ႕ ဘ၀ ဆုိင္ရာလုိအပ္ခ်က္ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ကြဲသြားပါတယ္။ ပညာေရးစနစ္တစ္ခုအေနနဲ႕ အနာဂါတ္အတြက္ အမွန္တကယ္အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့ လူေတာ္လူေကာင္းေတြကို ေမြးထုတ္ေပးခ်င္တယ္ဆုိရင္ အဲဒီ့ လုိအပ္ခ်က္ ႏွစ္ခုအနက္က ပညာေရးဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္ေတြကို လုိေလေသးမရွိေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးၿပီး ဘ၀ဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ တတ္စြမ္းသေရြ႕ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

ဒီေလာက္ဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႕ ပညာေရးဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကို အေသးစိပ္မဟုတ္ေတာင္ အၾကမ္း ဖ်င္းေလာက္ေတာ့ သုံးသပ္လုိ႔ရသြားပါၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္တစ္ခု ၀န္ခံစရာရွိတာက ကြၽန္ေတာ္ဟာ ပညာရွင္ တစ္ေယာက္မဟုတ္ပါဘူး။ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာရွိတဲ့ ပညာေရးစနစ္တုိင္းကို ေကာင္းမြန္ေစခ်င္တဲ့ ေစတနာနဲ႕ ကြၽန္ေတာ္ဥာဏ္မီသေလာက္ေလး သုံးသပ္ၾကည့္မိတာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ လုိအပ္ခ်က္ေတြ၊ အမွားအယြင္းေတြ ရွိခဲ့ရင္ ...... ခြင့္လႊတ္ေပးၾကပါလုိ႔ .......။

ေနဘုန္းလတ္