Reading for Study (part-2)

ေက်ာင္းစာဖတ္ျခင္း (အပိုင္း-၂)

ဘာေၾကာင့္စာဖတ္ရသလဲ

စာဖတ္ျခင္းမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိႏိုင္သလို ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ေပၚမူတည္ျပီး ဖတ္ပံုဖတ္နည္းလည္း ကြဲျပားျခားနားပါတယ္။ ဥပမာ- ေန႔စဥ္စာဖတ္ပံုေတြနဲ႔ ေက်ာင္းစာဖတ္ပံုေတြဟာ ကြဲျပားျခားနားႏိုင္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းအသံုးခ်ဖို႔ဟင္းခ်က္နည္းစာအုပ္ဖတ္လိုက္တာ၊ တယ္လီဖုန္း လမ္းညြန္မွာ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့နံပါတ္ကို ေက်ာ္ဖတ္ရွာလိုက္တာ၊ သတင္းစာထဲက အဓိကသတင္းေတြကို မ်က္စိရွာလိုက္တာ၊ အေပ်ာ္ဖတ္၀တၳဳဖတ္လိုက္တာေတြ ဟာလဲ တနည္းတဖံု စာဖတ္ျခင္းေတြပါပဲ။ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ၾကံဳေတြ႔ေနရတာျဖစ္ျပီး၊ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ မယ္မယ္ရရ မွတ္ထားစရာ မလိုတဲ့ စာဖတ္ျခင္းေတြပါ

ေက်ာင္းစာဖတ္ျခင္းမွာက်ေတာ့ မမွတ္သားလို႔မရေတာ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ဖတ္ရတယ္၊ ဖတ္မွတ္နားလည္ဖို႔ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြ လိုအပ္တယ္ဆိုတာ ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြးဖို႔ လိုအပ္လာပါေတာ့တယ္။ ဖတ္ရန္စာရင္းထဲမွာ ပါေနလို႔ဖတ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မွတ္စုထုတ္ဖို႔ ဖတ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ ဖတ္ေနတဲ့စာေပၚမွာ အာရံုစူးစိုက္ျပီး နားလည္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ဖတ္ရတယ္ဆိုတာ အရင္စဥ္းစားထားဖို႔လိုပါတယ္။ ဘြဲ႔ရထားတာျခင္းတူတူ၊ ဖတ္ရမယ့္စာေတြကို တစိုက္မတ္မတ္ဖတ္ျပီး ရလာသူနဲ႔ ေလွၾကံဳလိုက္ျပီး ရလာသူေတြမွာ အလြန္ပဲကြာျခားမွုရွိပါတယ္။ အမွတ္ခ်င္းတူခဲ့တယ္ထားဦး၊ self-confidence နဲ႔ self-discipline မွာ အရမ္းကို သိသာစြာ ကြဲျပားမွဳရွိပါတယ္။ စာေမးပြဲေအာင္ရံု အမွတ္ေကာင္းရံု၊ ဘြဲ႕ရရံု ဆိုတာေတြအျပင္ ကိုယ့္နာမည္နဲ႔ တြဲရလာမယ့္ ဘြဲ႔တခုရဲ့ ပညာရပ္ကို ေလးေလးနက္နက္ နားလည္သိရွိဖို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဖတ္တာဆိုရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

စာဖတ္တဲ့အခါ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္သလဲ

တခါတရံစာဖတ္ေနျခင္း ဘာကို လိုခ်င္လို႔ဖတ္ေနတယ္ဆိုတာ မသိေတာ့ပဲ လမ္းေပ်ာက္ေနတတ္တာေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ အခ်က္အလက္ကို မွတ္မိဖို႕ဖတ္ေနတာလား၊ အက္ေဆးအတြက္ အိုင္ဒီယာေတြရဖို႔လား၊ စာေရးသူရဲ့အျမင္ကို သိခ်င္လို႔လား စသည္ျဖင့္ ေတြပါ။

ပညာေရးဆိုင္ရာပါရဂူေတြက ေက်ာင္းသားေတြ စာဖတ္တဲ့အခါမွာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတဲ့ approach ႏွစ္ခုကို ခြဲျခားျပခဲ့ပါတယ္။ ပထမတမ်ိဳးက surface approach ပါ၊ ဒီနည္းနဲ႕ဖတ္သူေတြက အခ်က္အလက္ေတြကို မွတ္မိေအာင္ ၾကိဳးစားမွတ္သားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ deep approach ပါ၊ သူတို႔ေတြကေတာ့ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို စိတ္၀င္စားမွဳ နည္းျပီး၊ အဓိက အိုင္ဒီယာေတြကိုသာ မွတ္သားေလ့ရွိၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ဒီနည္းေတြဟာ ပံုေသအျမဲျဖစ္ေနမယ္လို႔ေတာ့ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ ကိုယ္လုပ္ရမယ့္အလုပ္ေပၚမူတည္ျပီး အေျပာင္းအလဲရွိႏိုင္ပါတယ္။ စာေမးပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ဖို႔ ဖတ္တာဆိုရင္ေတာ့ ေမးခြန္းမ်ားဟာ အခ်က္အလက္ကိုအေျခခံတာလား၊ အေၾကာင္းအရာအေသးစိတ္ကို အေျခခံတာလားေပၚမူတည္ျပီး ဖတ္နည္းလဲ ကြဲျပားမွဳရွိႏိုင္ပါတယ္။ သုေတသနမွတ္တမ္းမ်ားအရေတာ့ deep-approach နဲ႔ ဖတ္မွတ္သူမ်ားဟာ ပညာရပ္အေပၚမွာ စိတ္၀င္စားမွဳပိုရွိတတ္ျပီး၊ စာဖတ္ခ်ိန္ေတြလဲ ပိုမိုၾကာျမင့္သလို၊ စာေမးပြဲမ်ားမွာလဲ အမွတ္ေကာင္းေတြ ရတတ္ၾကပါတယ္။

အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ စာကို နားလည္ဖို႔ပါပဲ။ နားလည္မွတ္မိဖို႔ဆိုတာမွာလဲ အစီအစဥ္က်မွဳက အေရးၾကီးပါတယ္။ က်ြန္မတို႔ေတြအားလံုးဟာ ၁၊၂၊၃၊ ၄ ဆိုတာကို ၃၊၂၊၄၊၁ ဆိုတာထက္ ပိုျပီးမွတ္မိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုပဲ categorize ဆိုတာကို gotecarize ဆိုတာထက္ပိုမွတ္မိတတ္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ၊ ပထမတခုက အစီအစဥ္တက်ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ျဖစ္ျပီး၊ ဒုတိယတခုကေတာ့ အဓိပယ္ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္စာဖတ္တဲ့ေနရာမွာ စဥ္းစဥ္းစားစားနဲ႕ တက္တက္ၾကြၾကြ ဆက္စပ္ေတြးေခၚျပီး ဖတ္ဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။

ဒီေတာ့မွလဲ စာေရးသူဘာကို ဆိုလိုလဲဆိုတာ ေသခ်ာနားလည္သေဘာေပါက္မွာျဖစ္ျပီး၊ ဒီလိုသေဘာေပါက္မွလဲသူ႔အေတြးအေခၚေတြနဲ႔ တျခားသူေတြရဲ႕အေတြးအေခၚေတြကို ႏွိဳင္းယွဥ္ျပီး ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ေနာက္ပိုင္းမွာတျဖည္းျဖည္းနဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚမ်ား ေပၚထြက္ရွင္သန္လာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

စာဖတ္ျခင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး

ပံုမွန္အားျဖင့္ စာဖတ္ျခင္းစတိုင္ ေလးမ်ိဳးရွိပါတယ္။

(၁) Receptive reading - ဒီလိုစာဖတ္နည္းမ်ိဳးက အမ်ားအားျဖင့္ လုပ္ေလ့လုပ္ထရွိၾကပါတယ္။ စာေရးသူဘာကိုဆိုလိုတာလဲ ဆိုတာကို နားေထာင္သြားတာမ်ိဳးပါ။ စာဖတ္ျခင္းဟာ ပံုမွန္ပါပဲ။ အလြန္လြယ္ကူတဲ့ စာဖတ္နည္းျဖစ္ပါတယ္။

(၂) Reflective reading - ဒီလိုစာဖတ္နည္းမ်ိဳးက်ေတာ့ ဖတ္ေနတဲ့စာကို ေသေသခ်ာခ်ာစဥ္းစားေတြးေခၚျပီး ဖတ္ရတာမ်ိဳးပါ။ ဆန္းစစ္ခ်က္ေတြ၊ ႏွိဳင္းယွဥ္ခ်က္ေတြကို ဦးေႏွာက္က လိုက္လံျပဳလုပ္ေနရပါမယ္။ ျပန္လည္စဥ္းစားဖို႔အတြက္ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ စာဖတ္တာကိုရပ္လိုက္၊ စဥ္းစားလိုက္ လုပ္ရတတ္ပါတယ္။ ဒီနည္းမ်ိဳးကို ေက်ာင္းစာဖတ္ျခင္းမွာ အသံုးျပဳရတာျဖစ္ပါတယ္။

(၃) Skimming - ဒီနည္းကေတာ့ စာတခုလံုးကို ျမန္ျမန္ၾကည့္ျပီး၊ေက်ာ္ဖတ္တာမ်ိဳးပါ။ဒီစာဘာကိုဆိုလိုတာလဲ ဆိုတာေလာက္ပဲ general impression ေပးႏုိင္ပါတယ္။

(၄) Scanning - ဒီနည္းကေတာ့ တယ္လီဖုန္းလမ္းညြန္ၾကည့္သလိုမ်ိဳးပါ။ စာေတြကို ေက်ာ္ၾကည့္ေနျပီး၊ အေၾကာင္းအရာတစံုတရာကို ရွာေဖြတာျဖစ္ပါတယ္။ ရည္ညြန္းကိုးကားေတြရွာရာမွာ အသံုး၀င္ပါတယ္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ခင္မမမ်ိဳး (၂၅၊ ၄၊ ၂၀၀၈)