ေက်ာင္းသားအခြင့္အေရး

လြတ္လပ္ေရးဖခင္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့အျမင္ကို 'ေက်ာင္းသား၀တၱရား'ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ရဲ႕ ဥကၠဌလုပ္ေနတဲ့ အသက္၂၀ေက်ာ္ အရြယ္ေလာက္မွာတုန္းကတည္းက ေရးခဲ့တာျဖစ္ေပမဲ့ ခုလက္ရွိ မ်က္ေမွာက္ ေခတ္ နဲ႔ လာျပီး ကိုက္ညီေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ

အျမင္က်ယ္က်ယ္ ၾကည့္ေလ့ရွိေသာ သူတို႔သည္ ေက်ာင္းသား ဆိုသည္မွာ တန္းစာက်က္၍ စာေမးပြဲေအာင္ရံုမ်ဟူေသာ အမ်ားအယူအဆ၏ တိမ္ျခင္း၏ အျဖစ္ကို သိရွိၾကေလျပီ။ ထိုအယူအဆကား ေခတ္ေအာက္ က်သည့္ အယူမွ်သာ ျဖစ္ေပသည္

လို႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ ပညာတတ္ေျမာက္မႈကို စာေမးပြဲတခုတည္းနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ျခင္းက မမွန္ကန္ဘူး ဆိုတာကို ေ၀ဖန္ထားတာပါပဲ။

ဒါျဖင့္ ပညာတတ္ေျမာက္မႈကို ဘာနဲ႔ တိုင္းတာအေျဖရွာသလဲဆိုတာကိုလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ထည့္ေျပာထားပါတယ္။

ပညာေရးကို ကၽြမ္းက်င္ေသာ ကမၻာ့ပညာရွိတို႔သည္ ေလာကေရး ဓမၼေရးျပႆနာ အရပ္ရပ္တို႔ကို စိစစ္ ေ၀ဖန္ ေျဖရွင္းတတ္ေသာပညာ ႏွင့္ စာအုပ္ေပစာကို အံ၍ရေသာ အမွတ္သညာ ႏွစ္ရပ္ ကို ခြဲျခား၍ ထားေလသည္

လို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ပညာသိနဲ႔ သညာသိကို ခြဲျပခဲ့ပါတယ္။ သညာသိဆိုတာက အလြတ္က်က္မွတ္ျပီး သိထားတဲ့ သာမန္ ဥာဏ္ရည္ပါ။ ပညာသိဆိုတာကေတာ့ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ေ၀ဖန္ႏို္င္စြမ္းရွိတဲ့ ထိုးထြင္း ဥာဏ္ရည္ ပါပဲ။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဒါဟာ စာသင္သားေတြကို ေ၀ဖန္ သံုးသပ္တတ္ေအာင္ စဥ္းစားဆင္ျခင္ ခ်င့္ခ်ိန္ တတ္ေအာင္ စာသင္ခန္းကေန ပညာေရးကေန ေလ့က်င့္ သင္ၾကား ေပးသင့္တယ္လို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ။

တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဒါဟာ ေက်ာင္းသားေတြကို လြတ္လပ္စြာ ေတြးေတာ ၾကံစည္ ေျပာဆိုခြင့္၊ ေ၀ဖန္ သံုးသပ္ ေဆြးေႏြးခြင့္ ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ။ အဲဒါဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ျဖစ္သလို ဒီမိုကေရစီပညာေရး စနစ္ ထဲက ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ အေျခခံ ေက်ာင္းသား အခြင့္အေရးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေကာင္း အျဖစ္ တည္တံ့ေအာင္ ထိန္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္ လူငယ္ ေက်ာင္းသားေတြကို ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ ယဥ္ပါးေအာင္ စာသင္ခန္းထဲမွာ ေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ ေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကေတာ့

ယေန႔ျဖစ္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ မနက္ဖန္ ျပည္ၾကီးသားမ်ားျဖစ္ၾက၏ဟု ဆိုရိုးစကား ရွိ၏၊ သို႔ျဖစ္ရာ ျပည္ၾကီးသားတို႔၏ အဂၤါလကၡဏာႏွင့္ ညီေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ နည္း၊ မိမိအခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ခိုက္နည္း၊ စကားေျပာနည္း၊ စည္းကမ္းေသ၀ပ္ နည္း၊ ကိုယ္လက္က်န္းမာေရး စသျဖင့္ နည္းမ်ိဳးစံုေအာင္ အသင္းအပင္းမ်ား ရဲတပ္မ်ား ကစားနည္းမ်ားကို ထြင္ၾကရေလ၏

လို႔ ေက်ာင္းသားတိုင္း ရသင့္တဲ့ အေျခခံ အခြင့္အေရးနဲ႔ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာေတြကို ညႊန္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ ရွင္းလင္း ေဖာ္ျပထားခ်က္အရဆိုရင္ ျပည္ၾကီးသားဆိုတာက တရားမွ်တတဲ့ ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းကို လိုက္နာျပီး လြတ္လပ္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္တတ္သူေတြပါပဲ။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီနည္း က်က် စည္းကမ္းရွိရွိ ေနသူေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္လည္း တိုးတက္တဲ့ အျမင္ရွိၾကတဲ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားေတြဟာ အေျခခံပညာ ေက်ာင္းေတြကအစ တကၠသိုလ္ေတြအထိ အဲဒီ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရး ေက်င္းသားအခြင့္အေရးေတြကို အျပည့္အ၀ ရေနၾကတာပါ။ ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြ ဖြဲ႔စည္းတာ၊ အခ်င္းခ်င္း Debate လို႔ေခၚတဲ့ အျပန္အလွန္ ျငင္းခုန္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ က်ဘမ္း စကားေျပာပြဲေတြ၊ နံရံကပ္စာေစာင္ေတြကို အျပိဳင္အဆိုင္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ လုပ္ေနၾကတာပါ။ ဒါဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အသိဥာဏ္ပညာ ပြင့္လင္းမႈကို အားေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေက်ာင္း၀န္းက်င္မွာ ေက်နပ္ ေပ်ာ္ရႊင္ ၾကတာေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပႆနာ ေထြေထြထူးထူးလည္းမရွိေတာ့ပါဘူး။

ျမန္မာႏို္င္ငံမွာကေတာ့ ေက်ာင္းဆိုတာဟာ ေက်ာင္းသားေတြကိုစာသင္ခန္းထဲမွာ အခ်ိန္ျပည့္ ပိတ္ေလွာင္ ထားျပီး ဆရာ ဆရာမ အဆင့္ဆင့္က အထပ္ထပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ စနစ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ေနရာတခုပါပဲ။ ေက်ာင္းခ်ိန္အတြင္း ဘယ္လို အဖြဲ႔အစည္း အသင္းအပင္းမွ ဖြဲ႔ခြင့္မရွိတဲ့အျပင္၊ လူ၅ေယာက္ထက္ ပို စုေ၀းခြင့္ မရွိ၊ စကားစုေ၀း ေျပာပြဲ မရွိရ၊ ဘယ္လို စာေစာင္စာအုပ္မွလည္း ေရးခြင့္ ျဖန္႔ခ်ိခြင့္မရွိ၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုလည္း ေတာင္းဆို တင္ျပခြင့္ မရွိပါဘူး။ ပိုဆိုးတာကေတာ့ ေက်ာင္းသားအေရးကိို စုေပါင္းေဆြးေႏြး ေျဖရွင္းေပးႏုိင္တဲ့၊ စည္းကမ္းတက် တင္ျပ ေတာင္းဆိုေပးႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔အစည္း သမဂၢလည္း မရွိတာမို႔၊ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ေက်ာင္းသားေတြရရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြ အားလံုးကို ဆံုးရႈံးေနၾကရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကေတာ့

လူတိုင္းလူတိုင္း တဦးႏွင့္တဦး အေပါင္းအသင္း သမဂၢ ရွိမွသာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အယူအဆ အမွတ္အသားတို႔ကို ေတြ႔ျမင္သိရွိရ၍ ပိုမို အျမင္ က်ယ္လာႏိုင္ေလသည္။ သို႔ အျမင္က်ယ္မွ တဦးကိုတဦး အနာခံတတ္ျခင္း၊ ေစာင္မ ကူညီတတ္ျခင္း၊ အေျပာအဆို အေနအထိုင္ ျပဳျပင္လာျခင္း စသျဖင့္ ေလာကတြင္ လူ လုပ္တတ္သည့္ အရည္အခ်င္းမ်ား ရႏိုင္ေလသည္

လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီအျပင္

ေနာင္ေခတ္ ဗမာျပည္ကို ဖန္တီးမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ယခု လူမ်ားကဲ့သို႔ မညီမညြတ္ မလုပ္တတ္ မကိုင္တတ္ မျဖစ္ရေလေအာင္ ကၽြႏ္ုပ္ တို႔ သည္ ယခုအခါ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢအသင္းၾကီးကို အထင္အရွား တည္ေထာင္ ထား၏၊ ထိုအသင္းကို ၀င္ေရာက္အားေပးရန္မွာ ေက်ာင္းသားတိုင္း တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ ရွိသူတိုင္းတို႔၏ တာ၀န္၀တၱရားပင္တည္း

လို႔လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ေစတနာထားျပီး တိုက္တြန္းခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရးထဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အသိဥာဏ္ပညာ တိုးတက္ဖြံ႔ျဖိဳူးဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံၾကီးသားပီသတဲ့ လူမႈဆက္ဆံေရးေတြကို တတ္ေျမာက္ႏိုင္ဖို႔ ဆိုတာေတြကိုသာမက ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ပညာသင္ယူႏိုင္ေရးကိုပါ ဦးတည္ စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီပညာေရး တည္ေဆာက္ ေနပါတယ္ ဆိုတဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ့ ပညာေရး အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ေက်ာင္းပညာေရးထဲမွာေက်ာင္းသား သမဂၢ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္္။

ေမျငိမ္း
(စက္တင္ဘာ ၁၀ ၊၀၇)

အက္ေဆးမ်ားေရးသားျခင္း (အပိုင္း-၃)

လိုအပ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားစုေဆာင္းျခင္း

အက္ေဆးမ်ားေရးသားတဲ့ အခါမွာ အခ်က္အလက္မ်ား စံုလင္စြာ စုေဆာင္းႏိုင္မွဳဟာ အဓိက က်ပါတယ္။ စာၾကည့္တိုက္ကေန အသံုး၀င္မယ္ထင္တဲ့ စာအုပ္ေတြ အကုန္မျပီး လွန္ေလွာၾကည့္ရတာကေတာ့ အလြန္လြယ္ကူပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြကို ေလ့လာႏိုင္တာမွန္ေပမယ့္ အက္ေဆးေကာင္းေကာင္း ေရးသားႏိုင္ဖို႔အတြက္ေတာ့ ဒီနည္းဟာ အသံုးမ၀င္ပါဘူး။

ပထမဆံုး လုပ္သင့္တဲ့အခ်က္က ေမးခြန္းကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အက္ေဆးေခါင္းစဥ္ကို ဖတ္ျပီးတာနဲ႔ ဆက္စပ္မယ္ထင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကို ေရးခ်ၾကည့္ျပီး၊ ဒီေမးခြန္းေတြကို ဘယ္လိုေျဖမလဲ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။

တကၠသိုလ္ေတြမွာ အက္ေဆးေခါင္းစဥ္ေတြကို (၃)ပတ္ခန္႔ ၾကိဳေပးတတ္ပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္သိျပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းစတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ ေက်ာင္းသားအမ်ားစု ျဖစ္တတ္တာက အခ်ိန္လိုပါေသးတယ္ဆိုျပီး၊ ေရႊ႕ေနရင္းနဲ႔ (၃)၊ (၄)ရက္အလိုက်မွ ေတာင္မင္းေျမာက္မင္း မကယ္ႏိုင္ ပ်ာယာခတ္ၾကတဲ့ ကိစၥပါ။ က်ြန္မတို႔ တကၠသိုလ္မွာေတာ့ တရက္ေနာက္က်ရင္ တမွတ္ေလွ်ာ့တဲ့ စနစ္ရွိပါတယ္။ ေစာေစာစျခင္းဟာ စာၾကည့္တိုက္က စာအုပ္ေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြကိုလဲ စံုစံုလင္လင္ ရေစႏိုင္တာမို႔ အက်ိဳးရွိပါတယ္။ အေတြးအေခၚအသစ္ေတြလဲ တိုးေစႏိုင္ပါတယ္။

က်ြန္မလုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတာကေတာ့ ေခါင္းစဥ္ရတဲ့ေန႔မွာ လိုအပ္မယ္ထင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကို ေရးခ်ျပီး၊ ေနာက္တေန႔ ေရာက္တာနဲ႔ ဒီေမးခြန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မယ့္ စာအုပ္ (၅)အုပ္ခန္႔နဲ႔ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ဂ်ာနယ္ article (3) ခုခန္႔ကို သြားရွာပါတယ္။ စာအုပ္နဲ႔ စာရြက္စာတမ္းစုခ်ိန္ကို (၁)ရက္ခန္႔ ေသခ်ာေပးသင့္ပါတယ္။ scanned reading ပံုစံနဲ႔ ေသခ်ာေရြးျပီးတဲ႔ အခါက်မွ ေနာက္ရက္ေတြမွာ တပတ္ခန္႔ကို ေသခ်ာအေသးစိတ္ နားလည္ေအာင္ ဖတ္ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ လိုအပ္မယ္ထင္ရင္ စာရြက္စာတမ္း အသစ္ေတြ ထပ္စုပါတယ္။

ဥပမာ- ဆိုပါစို႔။ rural- urban migration နဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ ေခါင္းစဥ္တခုကို အက္ေဆးေရးရမယ္ဆိုရင္ ပထမဦးဆံုး စဥ္းစားသင့္တာက ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္မယ့္ ေမးခြန္းေလးေတြပါ။ အပိုင္းက ႏွစ္ပိုင္းပါပါတယ္။ rural sector နဲ႔ urban sector ပါ။ ဦးဆံုး urban sector ကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။ urban sector မွာ ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးရွိတဲ႔ economy ေတြ ရွိမလဲ။ urbanization ကို ဘယ္အခ်က္ေတြက ျဖစ္ေစသလဲ။ ျပီးတဲ့အခါက်မွ urbanization ျဖစ္ေစတဲ့အထဲမွာ rural migration ပါတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ဆြဲယူျပီးတဲ့အခါ rural sector အေၾကာင္း ဆက္ေျပာသင့္ပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသရဲ့ အဓိက economy ကေတာ့ agriculture ပါပဲ။ ဒီအေၾကာင္း အနည္းငယ္ ဆိုျပီးတာနဲ႔ ေက်းလက္ကလူေတြ ျမိဳ႕ျပကို migrate ဘာေၾကာင့္လုပ္သလဲ။ သူတို႔ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို ဘယ္အရာေတြက influence လုပ္သလဲဆိုတာ ဆက္ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့မွ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ economic model ေတြ (Harris-Todaro, Stark model) ကို ဆက္ေလ့လာေရးသားမယ္ဆိုရင္ အက္ေဆးေကာင္း တပုဒ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ စီးပြားေရးပညာရပ္ထဲက အက္ေဆးတခုပါ။ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္အလိုက္ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါလိမ့္မယ္။ က်ြန္မက basic framework အေနနဲ႔ ဥပမာေပးတာပါ။

အက္ေဆးတပုဒ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရႏိုင္တဲ့ sources ေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ course guide ေတြထဲမွာ ေလ့လာသင့္တဲ့ references စာအုပ္ေတြ၊ သုေတသနစာတမ္းေတြ ပါပါတယ္။ lecture ေတြမွာ ဆရာေတြသင္ရင္း ေပးသြားတဲ့ sources ေတြ ရွိပါတယ္။ တခါ website ေတြ၊ သတင္းစာေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြထဲမွာလဲ တခ်ိဳ႕ေသာ အေၾကာင္းအရာေတြ ရွိပါတယ္။

အက္ေဆးအတြက္ စျပင္ဆင္တာနဲ႔ မွတ္စုစာအုပ္အသစ္တခု ထုတ္ဖို႔ အၾကံေပးလိုပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ idea ေတြ၊ quotation ေတြ၊ ဥပမာပံုစံေတြကို ေရးသားထားျခင္းအား ျဖင့္ အက္ေဆးစေရးတဲ့အခါမွာ အခ်က္အလက္ေတြ အစီအစဥ္တက်ျဖစ္ဖို႔ အလြန္ပဲ အသံုး၀င္ပါတယ္။ source တခုရတိုင္း စာေရးဆရာ၊ စာအုပ္နာမည္၊ ထုတ္ေ၀တဲ႔ခုႏွစ္၊ ထုတ္ေ၀တဲ့စာအုပ္ကုမၸဏီ စတာေတြကို မွတ္ထားဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။ References list မွာ ဒါေတြကို ထည့္သြင္းရမွာပါ။ အက္ေဆးမ်ား အဆံုးမွာ ရည္ညြန္းကိုးကားမ်ား ထည့္ပံုထည့္နည္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကိုေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေသးစိတ္ ထပ္ေဆြးေႏြးပါဦးမယ္။

အက္ေဆး outline ခ်ျခင္း

အက္ေဆးတပုဒ္ေရးသားတဲ့ေနရာမွာ Basic structure ဟာ အေရးၾကီးပါတယ္။ ၾကိဳတင္ plan ခ်ျပီးမွ ေရးသားရင္ ေရးသားရတာ လြယ္ကူသလို စာလံုးအေရးအတြက္ လိုေနတာ ပိုေနတာမ်ိဳးစတဲ့ ျပႆနာေတြကိုလဲ ေရွာင္ရွားႏိုင္ပါတယ္။

ေယဘုယ်အားျဖင့္ အက္ေဆးတပုဒ္မွာ နိဒါန္း၊ စာကိုယ္၊ နိဂံုး (၃)မ်ိဳးပါတာကိုေတာ့ အားလံုးသိျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ နိဒါန္းက႑ဟာ ဖတ္သူကို ပထမဆံုးစတင္ ဆြဲေဆာင္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေရးၾကီးပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္ရဲ႕ ဘယ္လို aspects ေတြကို ေရးသားေဖာ္ျပမယ္ဆုိတဲ့ clear idea ကို စာဖတ္သူကို ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

စာကိုယ္ပိုင္းကေတာ့ အဓိက အခ်က္အလက္ေတြကို ဥပမာေတြ၊ ပံုေတြနဲ႔ ရွင္းလင္းရတာပါ။ paragraph တခုဆီတိုင္းမွာ main point နဲ႔ supporting evidences ေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ပါ၀င္ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ အခ်ိန္ရမယ္ဆိုရင္ အက္ေဆးစာအုပ္မ်ားကို ဖတ္မွတ္ေလ့လာၾကည့္ပါ။ main idea နဲ႔ supporting evidences မ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္ပါ။

နိဂံုးပိုင္းကေတာ့ main ideas မ်ားကို summarize လုပ္ရတာပါ။ ျပတ္သားတဲ႔ အေျဖတခုကို ထုတ္ျပႏိုင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေမးခြန္းက agree လား၊ disagree လားဆိုရင္ ထင္ျမင္ခ်က္ တခုခုကိုေပါ့။ တခါတရံမွာ ေမးခြန္းက ေနာက္ဆက္တြဲ implications ေတြ၊ future trends ေတြကို suggest လုပ္ေစလိုတဲ့ သေဘာပါ၀င္တတ္တယ္။ အဲဒီအခါမွာလဲ ဒီအခ်က္ေတြကို နိဂံုးမွာ ထည့္သြင္းရပါမယ္။

အက္ေဆးစာလံုးအေရအတြက္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ စာလံုးေရ (၁၅၀၀)မွ (၃၀၀၀) ျဖစ္တတ္ပါတယ္။<

နိဒါန္းမွာ 7-8% of total length ၊ နိဂံုးမွာ 12-15% of total length ကို သံုးျပီး က်န္တာကိုေတာ့ စာကိုယ္မွာ သံုးမယ္ဆိုရင္ structure ေကာင္းတဲ့ အက္ေဆးတပုဒ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

အက္ေဆးစတင္ေရးသားျခင္း

အက္ေဆးစတင္ေရးသားတဲ့အခါမွာေတာ့ style ဟာ အေရးၾကီးပါတယ္။ ရိုးရိုးရွင္းရွင္းနဲ႔ စာဖတ္သူကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မယ့္ စတိုင္ကိုပဲ သံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ စကားေျပာအသံုးအႏွဳန္းနဲ႔ စာေရးသားျခင္း အသံုးအႏွဳန္းႏွစ္ခုကို ခြဲျခားေရးဖို႔ လိုပါတယ္။ အတိုေကာက္စာလံုးေတြ သံုးမယ္ဆိုရင္ ပထမဦးဆံုး စာလံုးရွည္သံုးျပီးေဘးမွာ ကြင္းနဲ႔ အတိုစာလံုးကို အရင္ေရးပါ။ ျပီးမွ အတိုေကာက္စာလံုးမ်ားကို ဆက္သံုးပါ။ တခါတရံမွာ စာေၾကာင္းရွည္အနည္းငယ္ သံုးဖို႔လိုေပမယ့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ short sentences မ်ားပဲသံုးပါ။ ရွင္းေလေလ၊ စာဖတ္သူႏွစ္သက္ေလေလပါပဲ။

Layout နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ပံုေတြ၊ model ေတြ ထည့္ဖို႔လိုမလို၊ subheading ေတြ ပါဖို႔ လိုမလိုဆိုတာ အက္ေဆးေခါင္းစဥ္ေပၚၾကည့္ျပီး ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ေစလိုပါတယ္။

Paragraph မ်ားခြဲတဲ့အခါမွာ စာပိုဒ္ရဲ႕ပထမဆံုးစာေၾကာင္းဟာ main point ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ တခါတရံမွာလဲ main theme ရဲ့ positive, negative aspects မ်ားကို ေဖာ္ျပရတာမို႔ theme တခုတည္းကိုတင္ ႏွစ္ပိုဒ္၊ သံုးပိုဒ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

စာပိုဒ္တခုနဲ႔တခုအကူးမွာ ဒံုးတိၾကီးမျဖစ္ေနေအာင္ တခုနဲ႔တခု အဆက္အစပ္စကားလံုးေလးေတြ ထည့္ေပးဖို႔လဲ လိုအပ္ပါတယ္။ အသံုးမ်ားတဲ့ Transition စကားလံုးမ်ားကို ေဖာ္ျပရရင္

(1) Contrast ျဖစ္တာကို ဆိုခ်င္တဲ့အခါ but, however, on the other hand, yet

(2) Illustrations မ်ားျပခ်င္ရင္ for example, that is

(3) Extension လုပ္ရင္ similarly, moreover, furthermore, in addition

(4) အခ်က္အလက္ကို conclude လုပ္ခ်င္ရင္ Therefore, consequently, as a result, thus

(5) ေနာက္ထပ္ step တခုကို ကူးခ်င္ရင္ then, after that, ultimately

စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အားလံုးေရးျပီးသြားတဲ့အခါက်ရင္ေတာ့ စာလံုးေပါင္းမ်ားကို ေသခ်ာျပန္စစ္သင့္ပါတယ္။ မေတာ္တဆအမွားေသးေလးေတြေၾကာင့္ အမွတ္ေလ်ာ့မခံပါနဲ႔။ ႏွေမ်ာစရာေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္ေနရာမဆို၊ ဘာေတြပဲလုပ္လုပ္ First impressions အေရးၾကီးတယ္ဆိုတာကလဲ အျမဲမွန္ေနတဲ့ အမွန္တရားျဖစ္တာေၾကာင့္ Appearance လွေနဖို႔အတြက္ကိုလဲ အထူးဂရုစိုက္ပါ။ ေက်ာင္းက သံုးခိုင္းတဲ့ font ကိုပဲ သံုးပါ။ page format နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စည္းကမ္းမ်ားကိုလဲ အတိအက် လိုက္နာပါ။ စာမ်က္ႏွာ နံပါတ္မ်ားကို ေသခ်ာတပ္ပါ။ အမည္နဲ႔ ေက်ာင္းသားနံပါတ္မ်ားကိုလဲ ေသခ်ာထည့္သြင္းပါ။

အေရးပါတဲ့ ေနာက္အခ်က္တခုျဖစ္တဲ့ ရည္ညြန္းကိုးကားမ်ား ထည့္သြင္းေရးသားမွဳအေၾကာင္းကို ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။

ခင္မမမ်ိဳး (၂၁၊ ၁၊ ၂၀၀၈)

ပါရဂူဘြဲ႔ နဲ႔ ေက်ာင္းအုပ္ရာထူး

ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္မွာ ရွိသင့္တဲ့ အရည္အေသြးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏို္င္ငံတကာသတ္မွတ္ခ်က္ေတြကို ေျပာခဲ့ျပီးပါျပီ။ ဒီတပတ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပါရဂူဘြဲ႔ရတစ္ေယာက္ရဲ႔ အေနအထားကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ပါရဂူဘြဲ႔ရဖို႔ဆိုတာ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာေတြမွာ မဟာဘြဲ႔ရျပီးသား ျဖစ္ရပါမယ္။ ျပီးေတာ့ လက္ရွိ တကၠသိုလ္တခုခုက ဆရာ ဆရာမ ျဖစ္ရပါမယ္။ ပထမဆံုး ပါရဂူတန္းတက္ေရာက္ခြင့္ရဖို႔ ၀င္ခြင့္ေျဖရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ မဟာဘြဲ႔ကို ဂုဏ္ထူး(Credit) နဲ႔ ေအာင္ျမင္ထားတဲ့သူေတြဆိုရင္ ၀င္ခြင့္မေျဖဘဲ တက္ခြင့္ရႏိုင္ ပါတယ္။

၂၀၀၀ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ပါေမာကၡေတြအားလံုး ပါရဂူဘြဲ႔ရ ေဒါက္တာေတြ ျဖစ္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ လိုက္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ တခ်ိန္လံုး စာေမးပြဲကိစၥေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အမႈကိစၥေတြနဲ႔ ရႈပ္ေထြးေနရတဲ့ ပါေမာကၡ ေတြခမ်ာ အခ်ိန္အရအမိ လုယူျပီး ပါရဂူဘြဲ႔အတြက္ သုေတသန စာတမ္းေလးေတြ ေရးရပါေတာ့တယ္။ စာတမ္းေတြဟာ ကိုယ့္ရဲ႕ အဓိကဘာသာရပ္ထဲက အစိတ္အပိုင္းေလးတစ္ခုစီေလာက္ကိုသာ ယူေရးရတာမ်ိဳးပါ။ ဒီေနရာမွာ ထည့္ေျပာရမွာ တခုက ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တကၠသိုလ္ပညာေရးစနစ္ထဲမွာက ေက်ာင္းသား ေတြေရာ ဆရာဆရာမေတြေရာ ဒေရာေသာပါးကို အလုပ္လုပ္ေနၾကရတာပါ။ အရည္အေသြးမျပည့္တဲ့ ပညာေရးဆိုေပမဲ့ အခ်ိန္နဲ႔ အင္အားကေတာ့ အျပည့္ေပးေနရတာပါ။ ဆရာဆရာမေတြဆို အားလပ္ရက္ (Vacation) လံုး၀ မခံစားရေတာ့တဲ့အထိပါပဲ။

ဒီေတာ့ ဆရာဆရာမေတြအဖို႔ ပါရဂူဘြဲ႔တခု ယူဖို႔ဆိုတာဟာ ေတာ္ေတာ္ကို လူပင္ပန္း စိတ္ပင္ပန္းျဖစ္ၾက ရတာပါ။ အခ်ိန္အားျဖင့္ ရင္းႏွီးၾကရရံုသာမက ေငြကုန္ ေၾကးက်လည္းမ်ားတာမို႔ ေတာ္ေတာ္ဒုကၡ ေရာက္ၾက ရတာပါ။ ပိုဆိုးတာက ပါရဂူဘြဲ႔ရဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္သာ အေရးတၾကီးလုပ္ရတာမ်ိဳူးမို႔လို႔ တခ်ိဳ႔ စာတမ္းေတြဟာ အျဖစ္သေဘာေလာက္သာ လုပ္ထားရတာမ်ိဳးေတြပါပဲ။ ကြယ္လြန္သြားျပီျဖစ္တဲ့ ဆရာၾကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္း ကေတာ့ ပညာရွင္မွန္ရင္.. တကၠသိုလ္က ဆရာမွန္ရင္... သုေတသန လုပ္ေနရမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေခတ္စနစ္ရဲ႕က်ပ္တည္းမႈနဲ႔ တာ၀န္ၾကားမွာ တကၠသိုလ္က ဆရာဆရာမေတြအတြက္ သုေတသနလုပ္ငန္းဟာ အင္မတန္ ပင္ပမ္း ဆင္းရဲရတဲ့ အလုပ္ ျဖစ္ေနတာပါ။

ခုခ်ိန္မွာ ပါရဂူဘြဲ႔ တခုယူဖို႔ သံုးစြဲရမယ့္ ေငြဟာ စုစုေပါင္း အနည္းဆံုး သိန္း၃၀၀န္းက်င္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ပါေမာကၡတေယာက္ရဲ႕ လစာက ၁သိန္းခြဲပါ။ ပါရဂူဘြဲ႔ကို ၆ႏွစ္အတြင္း ရေအာင္ယူဖို႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ယူရမွာ ပါလဲ။ ဒါေပမဲ့ ေရဗူး ေပါက္တာ မလိုခ်င္ဘူး.. ေရပါတာပဲ လိုခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ အာဏာပိုင္မ်ားကေတာ့ တကၠသိုလ္ မွာ ေဒါက္တာဘြဲ႔ မရရင္ ရာထူးတိုးဖို႔ မစဥ္းစားဘူးလို႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခါ သင္ၾကားေရးပိုင္းမွာေရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာပါ လုပ္သက္ေတြ အေတြ႔အၾကံဳေတြ အမ်ားၾကီးရွိေနျပီး တကယ္လည္း အရည္အခ်င္း အျပည့္ရွိတဲ့ ဆရာဆရာမေတြေတာင္မွပဲ ေငြေၾကးအကုန္အက် မတတ္ႏို္င္တဲ့အတြက္ ပါရဂူဘြဲ႔ မယူရတာနဲ႔ပဲ သူတို႔ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ့ ရာထူးေနရာကို မရတဲ့ အေျခအေန ေရာက္သြားတာပါ။

အဲဒီလိုအခ်ိန္မွာပဲ စစ္တပ္က ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ေတြကေတာ့ တကၠသိုလ္ေတြထဲမွာ ပါရဂူဘြဲ႔ယူဖို႔ သက္ေသာင့္ သက္သာနဲ႔ ေရာက္ေနၾကပါျပီ။ သူတို႔အတြက္ ပါရဂူ ဘြဲ႔ယူရတာက on duty လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အတြက္ ပါရဂူဘြဲ႔ယူဖို႔ ကုန္က်စရိတ္ကို သူတို႔ မိခင္ဌာနေတြက တာ၀န္ယူ အကုန္အက်ခံပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ မဟာဘြဲ႔ေတြ ပါရဂူဘြဲ႔ေတြ ယူဖို႔ သိပ္ကို အဆင္ေျပ လြယ္ကူေနပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနက တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ၂၀၀၅ခုႏွစ္အထိ ပါရဂူဘြဲ႔ရေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္ သံုးရာနီးပါး ရွိသြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ လက္ရွိ ပါရဂူဘြဲ႔ယူဖို႔အတြက္ က်မ္းျပဳေနသူမ်ားလည္း အေျမာက္အမ်ားရွိေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္၊။ အဲဒီအေရအတြက္ထဲမွာ စစ္ဘက္က အေရအတြက္ကလည္း တ၀က္နီးပါး ရွိလာျပီျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႔ အာဏာပိုင္ေတြဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို တိုးခ်ဲ႕ ျမွင့္တင္ရာမွာ ပံုသ႑န္မ်ိဳးစံုနဲ႔ အားထုတ္ေနတယ္လို႔ေတာင္ ဆိုႏို္င္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ နည္းပညာတကၠသိုလ္ ၊ တပ္မေတာ္ေဆးတကၠသိုလ္ ေတြက အစ ေနာက္ဆံုး ၀ိဇၨာသိပၸံ ဘာသာေတြထိ တပ္မေတာ္ လက္ေအာက္ခံေတြ ေမြးျမဴျပီး ထူးခၽန္သူေတြကို လက္ရွိ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတဲ့ ျပည္ပ တကၠသိုလ္ေတြမွာ ပညာေတာ္သင္အျဖစ္ သင္ယူႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးထားပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ရုရွႏိုင္ငံက တကၠသိုလ္ေတြမွာ စစ္တပ္္လက္ေအာက္ခံေက်ာင္းသားမ်ားအျဖစ္ အပတ္စဥ္အလိုက္ ပညာသင္ျပီး သြားၾကတာ အေရအတြက္ ေထာင္ေက်ာ္ရွိသြားပါျပီ။ အဲဒီ လူငယ္ေလးေတြဟာ ပါရဂူျဖစ္ဖို႔ အခြင့္အေရး အျပည့္ရွိသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

တကၠသိုလ္ေတြမွာ တကယ္တမ္း အပင္ပန္းအဆင္းရဲခံျပီး ပါရဂူျဖစ္ေအာင္ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ၾကိဳးစားတာေတာင္ ဆရာ ဆရာမအေရအတြက္ အနည္းအက်ဥ္းသာ ပါရဂူဘြဲ႔ရခြင့္ ရွိသလို ပါရဂူဘြဲ႔ရသူေတြဟာလည္း မိမိတို႔ သက္ဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ေတြရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေလး အနည္းငယ္ေလာက္ကိုသာ ေလ့လာ သုေတသန ျပဳထားၾကတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီ အခန္းက႑ကိုသာ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္မႈ ရွိႏို္င္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ တကၠသိုလ္တခုရဲ႕ ပါရဂူဘြဲ႔ဟာ အေျခခံပညာေရးက႑မွာ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္ရမယ့္ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ဘယ္လိုမွ မအပ္စပ္ မညီညြတ္ႏိုင္ဘူးလို႔ သံုးသပ္ရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ စဥ္းစားစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနက ခု ၂၀၀၆- ၂၀၀၇ ပညာသင္ႏွစ္ မွာကိုပဲ အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြမွာ ပါရဂူဘြဲ႔ရေတြကို ေက်ာင္းအုပ္အျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္ စ ေဖာ္ေနပါျပီ။ ေလာေလာဆယ္မွာက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနေအာက္မွာ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္းေပါင္း ၁၉၆၂ေက်ာင္းရွိတာမို႔ ေက်ာင္းအားလံုး တေျပးညီ ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ ပါရဂူ ဘြဲ႔ရေပါင္း ႏွစ္ေထာင္နီးပါးေလာက္ထိ ရွိဖို႔ လိုလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေရအတြက္ကို ျဖည့္ဖို႔နဲ႔ တခ်ိန္္တည္းမွာပဲ တကၠသိုလ္ ပညာေရး အဆင့္အတန္းေတြကိုလည္း ျမွင့္တင္မယ္လို႔ ေျပာထားတာမို႔ လိုအပ္လာမယ့္ ပညာရွင္ပါရဂူေနရာေတြအတြက္ကိုေရာ ထည့္စဥ္းစားထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲသလိုဆိုရင္ေတာ့ စစ္တပ္လက္ေအာက္ခံအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ ပညာသင္ထားၾကရတဲ့ ပါရဂူမ်ားကသာ ပညာေရးရဲ႕ အေရးၾကီးေသာ ေက်ာင္းအုပ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္လို ေနရာေတြကို မလြဲမေသြ ၀င္လာၾကေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရဲ႔ တေသြးတသံတမိန္႔ အေလ့အထနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေၾကာင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေနစလို႔ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေတြမွာ ဆံုးရႈံးနိမ့္က်လာခဲ့ၾကတာ ခုဆို ၃၅ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ပါျပီ။ ခုလည္း စစ္တပ္ လက္ေအာက္ခံ ပညာတတ္ပါရဂူ ဆိုသူေတြက ပညာေရးထဲမွာ အခြင့္ထူးခံအေနနဲ႔ တျဖည္းျဖည္း ေနရာယူလာျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ လြတ္လပ္ဖြံ႔ျဖိဳးတဲ့ ဒီမိုကေရစီပညာေရးစနစ္ကိုသာ ရလိုတဲ့ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ အေနနဲ႔ ေတာ့ စဥ္းစားသံုးသပ္ရမယ့္ အေနအထားတရပ္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို သတိထားၾကရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
၂၀၊ၾသဂုတ္၊၂၀၀၇။

ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္ရဲ႕ အရည္အေသြး

ပါရဂူဘြဲ႔ရေတြကို အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္အျဖစ္ ခန္႔အပ္တဲ့အတြက္ အေျခခံပညာေရးေလာက မွာ အေထြေထြ ျပႆနာေတြ ရွိလာႏိုင္တာကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ခုဆက္ျပီး အေျခခံ ပညာေက်ာင္းေတြအတြက္ ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္ရဲ႕ အေရးၾကီးတဲ့ အခန္းက႑နဲ႔ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြး ေတြကို ဆက္ျပီး အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးသြားပါ့မယ္။

အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းေတြကို တာ၀န္ခံအုပ္ခ်ဳပ္ရမယ့္ ေက်ာင္းအုပ္ေတြမွာ မျဖစ္မေနရွိဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အရည္အေသြးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံက Stanford Educational Leadership Institute ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြက တကယ္ပဲ စနစ္တက်ရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။


သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအရေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္မယ့္သူေတြဟာ ပညာေရးအတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ (Educational visionaries) ေတြအေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာရွိသင့္ျပီး ေက်ာင္းရဲ႕သင္ရိုးညႊန္းတန္း (Instructional Curriculum) ေတြကို ဦးေဆာင္ လမ္းညႊန္ႏို္င္မယ့္သူ ျဖစ္ရပါမယ္။ ျပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ အကဲျဖတ္တဲ့ စနစ္ မွာ ကၽြမ္းက်င္သူ (Assessment experts) လည္း ျဖစ္ရပါမယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း (Management) မွာ ကၽြမ္းက်င္ျပီး စည္းကမ္းတိက် လိုက္နာသူ (Disciplinarians) ျဖစ္ဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ဘ႑ာေရးသံုးစြဲမႈ (Budget) မွာ ပိုင္ႏို္င္ ကၽြမ္းက်င္သူ၊ လူမႈဆက္ဆံေရးမွာ ေအာင္ျမင္တဲ့သူ (Community builder) လည္း ျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ပညာေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ဖို႔ နည္းလမ္းေတြ တီထြင္ ၾကံဆ ဦးေဆာင္ႏိုင္သူ၊ ဦးေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ လူအမ်ားက သတ္မွတ္ လက္ခံထားသူ (Mandate) ျဖစ္ရမယ္ဆိုတာေတြကို ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္မွာ ရွိရမယ့္ အရည္အေသြး လိုအပ္ခ်က္ေတြအျဖစ္ နဲ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။

အဲဒီ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာ ပညာေရးပညာရွင္ေတြက ႏိုင္ငံတကာ ပညာေရးေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာ သံုးသပ္ျပီးမွ ေကာက္ခ်က္ခ်ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ပညာေရးေလာကတခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳႏို္င္တဲ့ စံအရည္အေသြးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတ္မွတ္ခ်က္တခုဟာ ႏိုင္ငံတကာစံျဖစ္ျပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔လည္း မေသြဖီဘဲ ကိုက္ညီတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါကို ကိုယ့္ႏို္င္ငံမွာ နည္းနာယူျပီး က်င့္သံုးသင့္ ပါတယ္။ ခုန တင္ျပခဲ့တဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ တခ်က္ခ်င္း ကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ပညာေရးေလာက အေျခအေနနဲ႔ ယွဥ္ျပီး ျပန္သံုးသပ္ ၾကည့္ရင္လည္း လိုက္ေလ်ာညီေထြ ရွိတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ေက်ာင္းအုပ္လုပ္မယ့္သူေတြဟာ ပညာေရးအတြက္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ (Educational visionaries) ေတြ အေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာရွိသင့္တယ္ဆိုတာဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာလည္း Our Visions ဆိုျပီး အာဏာပိုင္ေတြ ကိုယ္တိုင္က တရား၀င္ ေၾကျငာထားတာပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္အေနနဲ႔ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ အတြက္ စံမီပညာေရးရဖို႔ ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ Educational visionaries မ်ိဳး ရွိရပါမယ္။

အဲဒီ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္နဲ႔ ညီေအာင္ ေက်ာင္းအုပ္ဟာ ပညာေရးပိုင္း ဆိုင္ရာေတြကို အျမဲ အားထုတ္ ေလ့လာေနရတာမို႔လို႔ သူရဲ႔ တာ၀န္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းရဲ႔ သင္ရိုးညႊန္းတန္း (Instructional Curriculum) ပိုင္းကိုလည္း ဦးေဆာင္ လမ္းညႊန္ႏို္င္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ႏိုင္ငံတကာမွာက ေက်ာင္း ပညာေရးထဲမွာ ေစာင့္ၾကည့္ အကဲျဖတ္တဲ့ စနစ္ Assessment system ကို သံုးတာမို႔ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္သူဟာ အကဲျဖတ္စနစ္မွာ ကၽြမ္းက်င္သူ (Assessment experts) လည္း ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။

ေနာက္ထပ္အေရးၾကီးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း (Management) မွာ ကၽြမ္းက်င္ျပီး စည္းကမ္း တိက် လိုက္နာသူ (Disciplinarians) ျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာကေတာ့ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးထဲမွာ အလိုအပ္ဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပႆနာက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို တာ၀န္ယူ ကိုင္တြယ္ေနသူေတြဟာ စီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ ဦးေဆာင္မႈစြမ္းရည္ (Management and Leadership skill) နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စနစ္တက် ေလ့လာ သင္ယူ ထားတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ ရာထူးဌာန ေနရာေဒသ တည္ျငိမ္မႈမရွိတာေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းခြင္ အေတြ႔အၾကံဳ အရလည္း အားနည္းၾကသူေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ျပီးေတာ့ ေရွ႔ေဆာင္ႏြားလား ေျဖာင့္ေျဖာင့္သြားမွ ေနာက္ႏြားညီသိုက္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္လိုက္၏ ဆိုတာလို ေက်ာင္းအုပ္ဟာ စည္းကမ္းတိက် လိုက္နာသူ (Disciplinarians) ျဖစ္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။

ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္အေနနဲ႔ ဘ႑ာေရးသံုးစြဲမႈ (Budget) မွာ ပိုင္ႏို္င္ကၽြမ္းက်င္သူ ျဖစ္ဖို႔ ဆိုတာက လည္း ေက်ာင္းအုပ္ ျဖစ္သူဟာ ေက်ာင္းရဲ႕ ေငြေၾကးကို စီမံခန္႔ခြဲရတာျဖစ္လို႔ ဘတ္ဂ်က္မွာ ကၽြမ္းက်င္ဖို႔ လိုတာပါ။ အဲလိုပဲ ေက်ာင္းအုပ္ဟာ ေက်ာင္းသား မိဘနဲ႔ ဆရာ တို႔ရဲ႔ သံုးပြင့္ဆိုင္ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းညွိ ေပးရသူ ျဖစ္တာမို႔လို႔ လူမႈဆက္ဆံေရး ေအာင္ျမင္သူ (Community builder) ျဖစ္သင့္တယ္ ဆိုတာဟာ အထူး ေျပာစရာမလိုေအာင္ အေရးၾကီးတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြရဲ႕ အခ်ဳပ္အျဖစ္ အေရးပါတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္ဟာ ပညာေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ဖို႔ နည္းလမ္း ေတြ တီထြင္ ၾကံဆ ဦးေဆာင္ႏိုင္သူ၊ ဦးေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ လူအမ်ားက သတ္မွတ္ လက္ခံထားသူ (Mandate) ျဖစ္ရမယ္ဆိုတာပါပဲ။ အင္မတန္ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ပါ။ အေျခခံပညာရဲ႕အထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္ဟာ အေျခခံပညာေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိမွပဲ နားလည္တဲ့သူျဖစ္မွပဲ ကိုင္တြယ္ရမယ့္ နည္းလမ္းကို ျမင္တတ္မွာပါ။ ျပီးေတာ့ သူ သိထား တတ္ထားသမွ်ကို ျပန္ညႊန္ၾကားရာမွာလည္း ေက်ာင္းအုပ္ဟာ ေလးစားေလာက္တဲ့ အရည္အေသြး၊ အေတြ႔အၾကံဳ နဲ႔ ကၽြမ္းက်င္လိမ္မာမႈ ရွိမွပဲ လက္ေအာက္ငယ္သားက ေလးစားျပီး သူ ညႊန္ၾကား အုပ္ခ်ဳပ္ တာကို လက္ခံႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေပၚမွာ ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြအရဆိုရင္ေတာ့ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ပါရဂူတစ္ေယာက္ဟာ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကို ေက်ာင္းအုပ္တေယာက္အျဖစ္ ဦးေဆာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ဆည္းပူး ေလ့လာစရာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိေနေသးတာ အထင္အရွားပါပဲ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႔လယ္ေခါင္က ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေက်ာင္းၾကီးတခ်ိဳ႕မွာ ေက်ာင္းအုပ္ေကာင္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ေလ့လာဆည္းပူး ေလ့က်င့္မႈမ်ိဳး ရွိမထားတဲ့ ပါရဂူဘြဲ႔ရတခ်ိဳ႕ဟာ ေက်ာင္းအုပ္တာ၀န္နဲ႔ ေရာက္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္၊။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့လည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြး တင္ျပသြားဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမျငိမ္း
၁၃ၾသဂုတ္ ၀၇။

ေက်ာင္းအုပ္ရဲ႕ အခန္းက႑

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြကို အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေစခ်င္တဲ့အတြက္ အေျခခံပညာ အထက္တန္း ေက်ာင္းအုပ္ရာထူးေနရာေတြကို တကၠသိုလ္က ပါရဂူဘြဲ႔ရမ်ားကိုသာ ခန္႔အပ္ေတာ့မယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိလာတာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တကၠသိုလ္ေတြရဲ႕ ပညာေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပံုစံနဲ႔ အေျခခံပညာေက်ာင္းရဲ႕ ပညာေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပံုစံေတြ မတူတဲ့ အေၾကာင္းပါပဲ။ အထူးသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္မွာက ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာဌာနအလိုက္ ပါေမာကၡေတြ တြဲဖက္ ပါေမာကၡေတြက အဆင့္ဆင့္ ကိုင္တြယ္ခြဲေ၀ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာဆိုရင္ တကၠသိုလ္ၾကီးေတြရဲ႕ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ဌာနအလိုက္ကို ပါေမာကၡ ႏွစ္ေယာက္၊ တြဲဖက္ပါေမာကၡ ေလးေယာက္ထားျပီး ကိုင္တြယ္ပါတယ္။ ပါေမာကၡ ႏွစ္ေယာက္ကလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း နဲ႔ သင္ၾကားေရးပိုင္း လို႔ ခြဲျခားျပီး တာ၀န္ယူရပါတယ္။ အဲသလိုပဲ တြဲဖက္ပါေမာကၡ၄ေယာက္ကလည္း သင္ၾကားေရးပိုင္းကို ႏွစ္ေယာက္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို ႏွစ္ေယာက္ ခြဲျပီး ကိုင္တြယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ရပါတယ္။

တကၠသိုလ္အဆင့္မွာက ပါေမာကၡဆိုတာဟာ အနည္းဆံုး ဆရာလုပ္သက္ ႏွစ္အစိတ္ေလာက္ ရွိျပီးသူေတြပါ။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ နည္းျပ၊ လက္ေထာက္ကထိက၊ ကထိက ဆိုပီး အဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ယူခဲ့ၾကျပီးသား ျဖစ္တဲ့အတြက္ တကၠသိုလ္စနစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း က်င့္သားရထားျပီးသူေတြပါ။ ျပီးေတာ့ တကၠသိုလ္ေလာကရဲ႕ထံုးစံအရ အဲဒီ ပါေမာကၡမ်ားဟာ သူတို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ညႊန္ၾကားရမယ့္ ဆရာဆရာမေတြရဲ႕ သင္ဆရာ ျမင္ဆရာ ၾကားဆရာေတြပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာတပည့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ိဳးမို႔လို႔ လုပ္ငန္းခြင္ အတြင္း အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔မႈမွာ အားသာေစပါတယ္။ ဒါေတာင္ ပါေမာကၡဆိုတာက ကိုယ့္ဌာနကေလးတခု တည္းကို အုပ္ခ်ဳပ္ရတာပါ။

ေနာက္တဆင့္ကေတာ့ ပါေမာကၡခ်ဳပ္အဆင့္ပါ။ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆိုတာကလည္း ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ ကေန စလို႔ ပါေမာကၡေတြ ထိေအာင္ အစစ အရာရာ တာ၀န္ခံျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ရသူပါ။ ဒီေနရာမွာ ပါေမာကၡေတြ ေမာ္ကြန္းထိန္းေတြကေတာ့ ၀န္းရံေပးၾကရပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေလာကမွာ ပါေမာကၡလို ဌာနမွဴးလို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတာ၀န္မ်ိဳးမွာ အနည္းဆံုးလုပ္သက္ ၁၀ႏွစ္ေလာက္ရွိျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ နာမည္ ေကာင္းမ်ိဳးလည္း ရွိမွပဲ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ အဆင့္မ်ိဳး ရႏို္င္မွာပါ။ တကယ္ေတာ့ ပါေမာကၡ၊ ပါေမာကၡခ်ဳပ္၊ ေက်ာင္းအုပ္၊ စတဲ့ ရာထူးေတြဟာ အေတြ႔အၾကံဳနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈအေပၚ မူတည္ျပီး အဆင့္ဆင့္ ခန္႔အပ္ရတဲ့ ရာထူးေတြပါ။

အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ တေက်ာင္းလံုးကို ေက်ာင္းအုပ္က တာ၀န္ခံျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ရပါတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ကိုလည္း အဆင့္ဆင့္ အတန္းခ်ဳပ္ေတြက ၀န္းရံကူညီတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္ဟာ ေက်ာင္းရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စီမံခန္႔ခြဲေရးေတြကို တာ၀န္ခံရတာပါပဲ။ အဲလို တာ၀န္ခံဖို႔အတြက္ ေက်ာင္းအုပ္ဟာ သူကိုင္တြယ္ရမယ့္ ေက်ာင္းရဲ႕အေရးအရာ ကိစၥရပ္ေတြကို ကၽြမ္းက်င္ ပိုင္ႏို္င္ရမွာျဖစ္သလို သူ စီမံညႊန္ၾကားရမယ့္ သင္ၾကားေရး နဲ႔ သင္ရိုးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကိုလည္း ႏွံ႔စပ္နားလည္ရပါတယ္။ အဲဒါဟာ ေက်ာင္းအုပ္ေတြမွာ မျဖစ္မေန လိုအပ္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလိုအရည္အခ်င္းနဲ႔ ျပည့္စံုဖို႔အတြက္လည္း ေက်ာင္းအုပ္လုပ္မယ့္သူဟာ သင္ၾကားေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေတြ႔အၾကံဳေတြ မ်ားမ်ား ရွိေနဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အေျခခံပညာေက်ာင္းေတြမွာ ရွိသင့္တဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ဆိုတာဟာ သင္ၾကားနည္းပညာ (Teaching Methodology) နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနည္းပညာ (Administration) ေတြကို စနစ္တက် ဆည္းပူး သင္ယူခဲ့ၾကရတဲ့ ပညာေရးတကၠသိုလ္လိုမ်ိဳးကေန ဘြဲ႔ရျပီး အထက္တန္းျပဆရာဆရာမေတြအျဖစ္ လုပ္သက္ ရင့္ျပီးသားလည္းျဖစ္တဲ့ ဆရာၾကီးဆရာမၾကီးေတြသာ ျဖစ္ရမွာပါ။ အဲဒီအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာက ၀ါရင့္ အထက္တန္းျပ ဆရာၾကီး ဆရာမၾကီးေတြေတာင္မွပဲ အလယ္တန္းေက်ာင္းအုပ္ လုပ္ဖူးတဲ့အေတြ႔အၾကံဳ အနည္းဆံုး၂ႏွစ္ရွိမွ အထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္အျဖစ္ ေသခ်ာေရြးခ်ယ္ျပီးခန္႔ခဲ့တာပါ။ ဒါမွပဲ ေက်ာင္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းေရး၊ သင္ၾကားေရးလမ္းညႊန္မႈ နဲ႔ ေက်ာင္းသားေရးရာ ၀န္ထမ္းေရးရာေတြကို ေခ်ာေခ်ာ ေမြ႔ေမြ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အေျခခံပညာေရးဟာ အေရးၾကီးဆံုး ပညာေရးက႑တစ္ခုလည္း ျဖစ္တာမို႔ ေက်ာင္းသားေတြ နဲ႔ ဆရာေတြၾကားမွာ ေျပျပစ္ေအာင္ျမင္တဲ့ ဆက္သြယ္မႈ ျဖစ္ဖို႔ကလည္း ေက်ာင္းအုပ္ရဲ႔ အရည္အေသြးအေပၚ အမ်ားၾကီး မူတည္ပါတယ္။ အဲလိုပဲ ေက်ာင္းအုပ္လုပ္မယ့္သူရဲ႔ အေတြ႔အၾကံဳရွိမႈ ေပၚမွာလည္း မူတည္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ မွာလည္း အဲလိုပါပဲ။ ရိုးရိုး ေက်ာင္းဆရာ ၀င္လုပ္တာေတာင္မွ ဆရာျဖစ္သင္တန္း ဆင္းျပီးမွ ဆရာ လုပ္ခြင့္ ရွိတာပါ။ ႏုိင္ငံတကာစံအရေတာ့ ျပည္နယ္အဆင့္ မူလတန္းေက်ာင္းေလာက္မွာေတာင္ ေက်ာင္းသား ဦးေရ ၅၀၀ေက်ာ္သြားရင္ ေက်ာင္းအုပ္တစ္ေယာက္နဲ႔ မလံုေလာက္ဘူးလို႔ သတ္မွတ္တဲ့အတြက္ တြဲဖက္ လက္ေထာက္ ေက်ာင္းအုပ္ တစ္ေယာက္ ထပ္ခန္႔ရပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာကေတာ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသား ေသာင္းဂဏန္းအေရအတြက္ေလာက္ကိုလည္း ေက်ာင္းအုပ္ တစ္ေယာက္တည္းက အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးေတြဟာ ပညာေရးထဲမွာ အေတြ႔အၾကံဳေတြ အမ်ားၾကီးရွိခဲ့တာေတာ့ အရည္အခ်င္းတရပ္လို႔ ေျပာႏို္င္ပါတယ္။ အခု ပါရဂူဘြဲ႔ရတဲ့သူေတြ အထက္တန္း ေက်ာင္းအုပ္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥမွာ အဲဒီ အေျခအေနေတြကိုပါ ထည့္ စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ပါရဂူဘြဲ႔ရသူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာေတြမွာ ပါရဂူေျမာက္ေအာင္ တတ္ေျမာက္သူ ေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သင္ၾကားေရးနည္းပညာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာနဲ႔ အေျခခံပညာဆိုင္ရာ အေရးကိစၥ ေတြမွာေတာ့ အေတြ႔အၾကံဳမရွိတဲ့အျပင္ စနစ္တက် သင္ယူတတ္ေျမာက္ထားသူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ အေျခခံပညာနယ္ပယ္နဲ႔လည္း ရင္းႏွီးထိစပ္သူေတြ မဟုတ္တာမို႔ ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏို္င္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ိဳးကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္တမ္း ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ်ိဳးကို လိုလားလို႔ ပါရဂူဘြဲ႔ရေတြကိုသာ ေက်ာင္းအုပ္ ရာထူးေပးမယ္ဆိုရင္ေတာင္ အနည္းဆံုး ေက်ာင္းအုပ္အျဖစ္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း မြမ္းမံသင္တန္းေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႔ ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။

တကယ္ပဲ ေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ထဲမွာ ဆရာ ဆရာမ ေကာင္းေကာင္း လိုအပ္တယ္ဆိုရင္ အဲဒီ ဆရာ ဆရာမေတြကို ေသခ်ာ ကိုင္တြယ္ ညႊန္ၾကားေပးႏုိင္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲေပးႏုိင္တဲ့ ေက်ာင္းအုပ္ေကာင္းေကာင္း ေတြကိုလည္း ထပ္တူ လိုအပ္လွပါတယ္။
ေမျငိမ္း
၆၊၈၊၀၇။

စင္ကာပူ ပညာေရး ေစ်းကြက္--က်ဴံးတံခါးလား--ေရႊ တံခါးလား

အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္ နဲ႔ ေက်ာင္းစာ

ၾသခ်က္ လမ္းမၾကီးသည္ စင္ကာပူ၏ အစည္ကား ဆံုးျမိဳ႕လယ္ ေခါင္ အရပ္တခုျဖစ္သည္။ စေနေန႔၏ လိေမၼာ္ ေရာင္ ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ ညေနေစာင္းသည္...တိုးၾကိတ္ ညပ္သပ္ကာ ေျခခ်င္း လိမ္မွ် သြားလာ ေနၾကေသာ လမ္းေဘး ပလက္ေဖာင္းေပၚမွ လူတို႔၏ အေရာင္ အ၀ါမ်ား ကိုေသာ္လည္းေကာင္း...တ၀က္တပ်က္ လင္းလက္စ ျပဳေနပီ ျဖစ္ေသာ ကုန္တိုက္ၾကီး မ်ား၏ နီယြန္ ဆိုင္းဘုတ္ မီးပန္းဆိုင္း မ်ားကိုေသာ္လည္းေကာင္း မထိုးေဖာက္ နုိင္ပဲ တိတ္ဆိတ္ စြာပင္ အေနာက္ ယြန္းယြန္းသို႔ ေရြ႕လ်ားေန ေတာ့သည္။

ထုထယ္ ၾကီးမား ခန္႔ညား လွေသာ အနီရင့္ ေရာင္ ဂ်ပန္ ကုန္တိုက္ၾကီးသည္ ဤလမ္းမၾကီး ေပၚတြင္ေတာ့အၾကီးမား ဆံုး ျဖစ္ေပလိမ့္ မည္။ ကုန္တိုက္ၾကီး၏ ပဠမထပ္ရိွ အမ်ဴိးသား ဖိနပ္ အေရာင္း ဌါန အတြင္း တြင္ သပ္ရပ္စြာ ၀တ္ဆင္ ထားေသာ အေရာင္း သမားေလး တေယာက္သည္ ဖိနပ္ေတြ တရံပီး တရံ ေတာင္းယူ စီးၾကည့္ေနေသာ ေစ်း၀ယ္ တေယာက္၏ ေဘးတြင္ စိတ္ရွည္ ဟန္ျပဳ ကာရပ္ေစာင့္ေန သည္။ သူ႔ စိတ္ထဲ တြင္ေတာ့.. တနလၤာေန႔မွာ အျပီးတင္ ရမည့္ ပေရာဂ်က္ ကို စိတ္ေရာက္ ေနသည္။ ဖိုးရွဳပ္ အတြက္... ပိုလီ ဒုတိယႏွစ္ ေရာက္ကာမွ ေက်ာင္းစာ နဲ႔ အခ်ိန္ပိုင္းအလုပ္ၾကား..ဗ်ာမ်ား ခ်င္လာသည္။

စင္ကာပူ ေရာက္ သူနာျပဳမေလး

မနက္ခင္း မိုးလင္းစ ဆိုတာကို မသိက်ဴိး က်ဥ္ျပဳ ကာ ေနေရာင္္သည္ စင္ကာပူ အေထြေထြ ေရာဂါကု ေဆးရံုၾကီး၏ အမိုးခၽြန္ခၽြန္ နာရီစင္ ၾကီးေပၚသို႔ စူးစူး ရွရွ ထိုးက် ေနသည္။

ည ဂ်ဴတီမွ ထြက္လာ ေသာသူနာ ျပဳဆရာ မေလး ေဖြးေဖြး သည္ေဆးရံုတံခါးမွ အျပင္ဖက္ ကို ေျခခ် လိုက္ရင္း...ေတာင့္တင္း ေနေသာ ေျခေထာက္ အစံုကို သတိထား လိုက္မိသည္။ ေလးလံ ေနေသာ မ်က္ခြံတို႔ ကို အသာ ပြတ္သပ္လိုက္ရင္း သူ႔ ၀ါဒ္ မွ လူမမာအဖိုးၾကီး တည လံုး မအိပ္ပဲ ဂ်ီက်ေနျခင္း ကို စိတ္တိုေနမိ သည္။ တကယ့္ တကယ္ သူ႔မွာ သူနာျပဳ တေယာက္ ရိွသင့္ ရိွထိုက္ ေသာ ေစတနာ ၀ါသနာဆို တဲ့ နာ၂နာ ေရာ လံု လံု ေလာက္ ေလာက္ရိွ ပါရဲ႕လား....စင္ကာပူမွာ လာပီး သူနာျပဳ ဒီပလိုမာ ကို တက္ျဖစ္ခဲ့ဖို႔ ဘယ္လို အေၾကာင္းကံ က မ်ား ဖန္တီး လိုက္ ပါလိမ့္...။ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေရွ႕ဆက္ ေလွ်ာက္ဖို႔ သာရိွသည္။ သူ႔ ဆန္စားေတာ့ ရဲရမည္ေပါ့။

ေပးစလစ္မွာ သံုးနဲ႕စတဲ့ ဂဏန္း ေလးလံုး ျမင္ရဖို႕..

မနက္ခင္း ေ၀လီ ေ၀လင္း...စင္ကာပူ စက္မူဇံု ရပ္ ကြက္ထဲသို႕ ဘတ္စ္ကား ၾကီးမ်ား တစင္းျပီး တစင္း ၀င္လာ ေနၾကသည္။
အျပာနု ေရာင္ ဖယ္ရီကား သစ္ၾကီး ႏွစ္စင္းသည္လည္း... Chartered Semiconductor ဆိုင္းဘုတ္ၾကီး ေရွ႕ တြင္ ေရွ႕ဆင့္ ေနာက္ဆင့္ ထိုးရပ္လိုက္သည္။ တနာရီနီးပါးစီးလာေသာ လမ္း တေလၽွာက္ အိပ္ငိုက္ လာေသာ ေအာင္ ေအာင္သည္.. ေဘးလူ ႏွဳိး မွ ကေသာ ကေျမာ အိပ္ကိုဆြဲကာ လိုက္ဆင္းရသည္။ စက္ရံု အ၀င္ ေလွကား အေကြ႔မွာ ရိွေသာ ေစ်းေရာင္း စက္ထဲ ကိုအေၾကြ တခ်ိဳ႕ ျပစ္ထဲ့ လိုက္ရင္း ေကာ္ဖီေအး တဘူး၀ယ္ကာ..နံနက္စာကို ျဖည့္တင္းလိုက္သည္။ ဒီေန႕လည္း အိုဗာတိုင္ ရိွသည္...ညဥ့္နက္မည္။
ေကာင္းတယ္... ေပးစလစ္ပ္ မွာ သံုးနဲ႕ စတဲ့ဂဏန္း ေလးလံုး ကိုျမင္လိုက္ရင္ ပမ္းသမွ် ေတြ အားလံုး ေျပသြားလိမ့္မည္။ ဒါမွ ပိုလီေၾကြး ေတြ ျမန္ျမန္ ဆပ္ နုိင္ပီး ယူနီကို ဆက္နိုင္မွာ... တသက္လံုး ေတာ့ ဒီပလိုမာ ေလးနွင့္ ပီးလို႕မျဖစ္ဟု အားတင္း လိုက္မိသည္။

တဘာသာ ေဒၚလာ ငါးရာ

Singapore Immigration က ေရာက္ လာ ေသာ စာရြက္ ကေလး သည္ သီတာ့ လက္ထဲမွာ တျဖတ္ျဖတ္ ခုန္ေနသည္။

Student Pass က်ပီတဲ့... ေတာ္ပါေသးရဲ့.... အလံုးတလံုးေတာ့က်သြားပီ။ ရန္ကုန္ မွာ ေအးဂ်င့္နဲ႕ လုပ္ရင္ ေတာင္၊ ဒီေလာက္ ရင္ေမာ ရမည္မထင္...။ ခုေတာ့ တဘာသာကို ေဒၚလာ ၅၀၀ နဲ႕ ACCA ပထမ အရစ္ အတြက္ သံုး ဘာသာဖိုးသြင္း ထားရပီမို႕ ေရာက္ေန တဲ့၂ လ ေလာက္ အတြင္းမွာ ဟိုဟာ ဒီဟာ ကုန္တာေတြနဲ႔ဆိုလၽွင္ ..ေတာ္ေတာ္ ေလးေတာ့ ပါးေနပီ။..အေရးၾကီး တာ အလုပ္ ရွာ ရမည္။ ခက္တာ က အျပင္ ေက်ာင္းတက္ သူေတြ အတြက္ တရား ၀င္ အလုပ္ လုပ္ခြင့္ မရိွ ေတာ့... ဆိုင္ေတြက လည္း ရြံ႕တြံ႕တြံ႕ ႏွင့္ လုပ္ခ နိွမ္ခ်င္ သည္တဲ့။ စာရင္းကိုင္...စာရင္းကိုင္ ဆိုလို႕ သာ ကိုင္လိုက္ ရသည္... ကိုယ္နဲ႕ မနီးစပ္တဲ့ ဘာသာ ရပ္မို႕.....စာသင္ ခန္း ထဲမွာ ေရာ အဆင္ေျပပါ့ မလား ေနာ္....။ ဘာသာ အကုန္လံုးေပါင္း ၁၃ ခုေတာင္ ရိွပီး အရမ္း ခက္တယ္တဲ့..။ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား အျပီးထိ မတက္နိုင္ က်ဘူးဆိုပဲ။ သီတာ့ ရင္ ထဲမွာ အလံုးေတြ အမ်ားၾကီး က်န္ေန ပါ ေသးသည္။

စင္ကာပူ ပညာေရး ဇတ္ခံု ေပၚ က ရင္ခံုသံမ်ား

စင္ကာပူဟာ သူ႕နုိင္ငံ ရဲ့ ပညာ ေရး ဇာတ္ခံု ေပၚက... ထိုထိုေသာ ရင္ခုန္သံ မ်ားကို အျမဲ နားစြင့္ ေန တတ္ပါ သည္။လွပ သပ္ရပ္တဲ့ အထပ္ျမင့္တုိက္ၾကီးေတြ...ေခာတ္မွီသစ္လြင္တဲ့ျမိဳ႕ပတ္ရထားေတြ.. ထယ္၀ါခန္႕ညားတဲ့ ကုန္တိုက္ၾကီး ေတြ ..အခ်ိတ္ဆက္ မိမိ ရိွေနတဲ့ .. လူဦးေရ ေလးသန္း ေက်ာ္ မွီတင္း ေနထိုင္ေနတဲ့..ကမၻာ့ အဆင့္မွီ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ နုိင္ငံေလးဟာ... ၁၈၁၉ ခုႏွစ္မ်ားဆီက...မေလးရွား ေရ လုပ္သား ၁၅၀ ေလာက္ပဲရိွတဲ့ ေတာဖုပ္ဖုပ္ကၽြန္းစပ္ ကေလး တခု သာ ျဖစ္ခဲ့ တယ္ဆိုတာ...မယုံ ရင္ ပံုျပင္ လို႕သာ မွတ္ ရေပလိမ့္မည္။ ျမန္မာျပည္မွာ ဆိုရင္ေတာ႔.. ဘၾကီး ေတာ္နန္း တက္စ အခ်ိန္မို႕.. ဘယ္မွာ သိပ္ေ၀း ေသး ေသာ သမိုင္း ဟုတ္လိမ္ ့မတံုး..။ အဂၤလိပ္ က လြပ္လပ္ ေရးေပး ေတာ့.. မူလ ပိုင္ရွင္ မေလးရွား ကပင္ မက္္မက္ ေမာ ေမာ မရိွခဲ့လို႕ လြယ္လြယ္ ကူကူ ပင္ သီးျခား နိုင္ငံ အျဖစ္ စတင္ တည္ ေထာင္ခဲ့ သည္မွာ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ကမွ ဆို ေတာ့... ၄၁ႏွစ္ သက္တမ္းသာရွိေသးေသာ နိုင္ငံေလးသည္.. ခုေတာ့ ဟန္ ေတြ ပန္ ေတြ တခြဲသားႏွင့္ ျဖစ္ေနသည္မွာ.. ဘယ္လို နည္းေတြ ေၾကာင့္ပါလဲ။

ဒီထက္ပိုလို႕ အံ့ၾသစရာ ေကာင္း တာက..သူ႕မွာ ဘာတြင္း ထြက္ သယံဇာတ မွမရိွ။ စိုက္ပ်ဴိးရန္ ေျမမရိွ...။ ေသာက္ ေရ သံုးေရ ပင္မရိွ။ သူ လုပ္နိုင္ သည္မွာ လုပ္အား မ်ား မ်ား စုေဆာင္းဖို႕ရန္သာ ျဖစ္သည္။

ဤသို႕ဤႏွယ္..လူစုေဆာင္း သိမ္း သြင္း ခဲ့ေသာ စင္ကာပူ၏ နည္းဗ်ဴဟာ အား..ဆင္က်ဴံး သြင္းျခင္း နွင့္ အလကၤာ ျပဳလွ်င္ ျဖင့္.. သိပ္ျပီး မ်ား ေလးလံ သြား ေလမလား...။

ကြာ ျခား တာက... စင္ကာပူ လူက်ဴံး ထဲ ကိုေတာ့ ... လူေတြ သူ႕ထက္ ငါ အလု အယက္ ၀င္ေရာက္ လာၾက ျခင္းျဖစ္ျပီး.. ႏွစ္ဦးႏွစ္ ဖက္..ေက်နပ္ က်တဲ့ အေပးအယူ တခုျဖစ္ ေနတာပါပဲ..။ ဒီေနရာမွာ.. အေသ အခ်ာ နစ္နာရသူက.. လူသား အရင္း အျမစ္ မ်ား လတ္တေလာ ဆံုးရွုံး သြားတဲ့ သက္ဆိုင္ရာ နိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ပီး.. ၂၁ရာစုရဲ့ ကုစား ရခက္တဲ့ ေ၀ဒနာတခုမို႕.. ဒီလိုပဲ လက္ ပိုက္ၾကည့္ေန ၾကရသည္။နိုင္ငံ တကာသံုး ပညာရပ္ စကားနွင့္ ေျပာရရင္ေတာ့...Recruitment လုပ္သည္ေပါ့...။ သူ႕လိုပင္ Recruitment လုပ္ တိုင္းသူ ျပည္သား စုေဆာင္း ျခင္း ျဖင့္ နိုင္ငံ ခ်ဲ့ထြင္ တည္ေထာင္ၾကေသာ.. အေမရိကလို..ၾသစေၾတလ်လို.. နယူးဇီလန္တို႕ ကေနဒါတို႕လို အရင့္ အရင္ ဘိုးေတာ္ နိုင္ငံမ်ား အမ်ားအျပား ရိွေသာ္ လည္း..ကြဲျပားသည့္ အခ်က္က စင္ကာပူ သည္ မက်ယ္၀န္းပါ။ က်ဥ္းပင္ က်ဥ္းေျမာင္း လွသည္မို႕..အရည္အတြက္ မ်ားေစယံု သက္သက္ ေတာ့ လူမစုေဆာင္းပါ။ သူအလို ရွိရာ အသက္ေမြး၀မ္း ေက်ာင္း ပညာသည္မ်ား..ကၽြမ္းက်င္ သူမ်ား ကိုသာ..စိစိ စစ္စစ္ ေခါင္းေခါက္ ေခၚျခင္းျဖင့္ လူစုေဆာင္း ျခင္းျဖစ္သည္။ ..ဒံုးမယူပါ.... ေခါင္စ ကိုမွ ေရြးယူပါသည္။ ဒီ နည္းဗ်ဴဟာ ေၾကာင့္ ပင္ နိုင္ငံပင္ ေသးလင့္ကစား..ထုိဘိုးေတာ္နိုင္ငံၾကီး မ်ားႏွင့္ သြား ပခံုးခ်င္း ယွဥ္ လက္ခ်င္း ခ်ိတ္ စကားေျပာ နိုင္လာခဲ့သည္။

စက္မူဇုန္ နိုင္ငံ တခု ထူေထာင္ရန္ အတြက္.. နိုင္ငံတကာ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား ကို.. သက္သာ ေသာ အခြန္ႏွဳံး ထားမ်ား.. ေစ်းေပါ ေသာ လုပ္သား အင္အား မ်ားျဖင့္ ေအာင္ျမင္စြာ စြဲေဆာင္ နိုင္ခဲ့ျခင္း သည္ပင္ စင္ကာပူကို ပြဲဦးထြက္ ေကာင္း ေစခဲ့ေတာ့ သည္။ ယခု ေခာတ္ စားေနေသာ..တရုတ္..အိႏၵိယ..ဗီယက္နမ္..ေစ်းကြက္မ်ားထက္ ေစာလ်င္ စြာပင္ Business Process Outsourcing (BPO) ကိုေအာင္ျမင္စြာ လက္ခံ ေဆာင္ရြက္ နိုင္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္က ေခာတ္ျပိဳင္မ်ား ျဖစ္ ေသာ ကိုရီးယား..တိုင္၀မ္တို႕အၾကား..စင္ကာပူရဲ့ အားသာ ခ်က္ကေတာ့ အဂၤလိပ္စာ ကို ၾကားခံအျဖစ္ ေကာင္းမြန္စြာ အသံုးခ်နိုင္ ျခင္း..ေစ်းကြက္ လိုအပ္ခ်က္ အတိုင္း စနစ္တက် သင္ၾကား ေလ့က်င့္ ေပးထားေသာ ကၽြမ္းက်င္ လုပ္သားမ်ား အစဥ္မျပတ္ ရိွေနျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။

ကိုယ့္ပညာထုပ္ ကိုယ္ပိုက္ကာ..ေရာက္လာေသာ ရယ္ဒီမိတ္ လူ႕အရင္း အျမစ္မ်ား အတြက္..အထူး တလည္ သင္ၾကားေလ့က်င့္ ေပးေနစရာ မလိုေသာ္လည္း..မေလးရွားနဲ႕ စင္ကာပူ နိုင္ငံသား လူငယ္မ်ား အတြက္ေတာ့.. ပညာေရး အေျခခံ အေဆာက္အဦ ၾကီး သည္ တစတစ ပံုေပၚလာ ခဲ့ရသည္။ နိုင္ငံပိုင္ တကၠသိုလ္ၾကီးမ်ား.. စက္မူ နည္းပညာ ေကာလိပ္မ်ား.. သက္ေမြး၀မ္း ပညာသင္ ေက်ာင္းမ်ား.. တခုပီးတခု အျပိဳင္းအရိုင္း ေပၚေပါက္ လာခဲ့သည္။ တခ်ိန္တည္း တျပိုင္တည္း မွာပဲ..တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္အတူ.. နိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမုပ္ႏွံမူ အတြက္ အခင္းအက်င္း ေကာင္းမ်ား ကို လည္း ေဖာ္ေဆာင္နိုင္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံတကာ အဆင့္မွီဘဏ္ ေငြေၾကးစနစ္.. ေခာတ္မွီဆိပ္ကမ္း..လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး စတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အဦ ေတြဟာ ပန္းခ်ီကား တခ်ပ္ ေပၚမွာ စုတ္ခ်က္ေတြ တေရာင္ပီး တေရာင္တင္ လိုက္သလို... ေခာတ္မွီ ျမိဳ႕ေတာ္ရဲ့ ကားခ်ပ္ပံု ေပၚလို႕လာခဲ့သည္။

က်ံဴးတံခါး လား ..ေရႊတံခါး လား

နိုင္ငံက ဖြံ႕ျဖိဳး လာပီဆိုေတာ့.. အိမ္နီးနား ခ်င္း တိုင္းျပည္ ေတြက ဘြဲ႕ၾကိဳ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား အတြက္ ပိုလို႕တဖန္ မ်က္စိက် ရျပန္ပါပီ။ စင္ကာပူ အစိုးရ ကိုယ္တိုင္ကလည္း ေက်ာင္းမ်ားရဲ့ လိုအပ္မဲ့ စာသင္သား ဦးေရ.. ေစ်းကြက္မွာ ျဖည့္စြက္ရမဲ့ လုပ္အား အေနအထားကို ခ်င့္ခ်ိန္ တြက္ခ်က္ ပီးေတာ့..စနစ္တက် လက္ခံခဲ့တာ..ယခုထက္ထိ ၀င္လာမစဲ တသဲသဲရိွေနတံုးပါပဲ။ လာလတၱံ႕ေသာ လူငယ္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာလည္း.. တရုတ္..အိႏိၵယ..ဗီယက္နမ္.. ျမန္မာ.. သိရိလကၤာ.. စတဲ့ နိုင္ငံ အသီးသီးမွာ..တန္းစီ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကသည္။

က်ဴံးတံခါးၾကီးသည္.. ေရႊတံခါးၾကီး ျဖစ္လို႕ေနသည္ေပါ့။

၀ယ္လိုအား ရိွရင္ ေရာင္းလိုအားကို ျမွင့္တင္ရေသာ စီးပြါးေရးပညာ သေဘာ သဘာ၀အတိုင္းပင္.. စီးပြါးေရး က်မ္းေက် ေသာ စင္ကာပူ နိုင္ငံအဖို႕..အမ်ဴိးသား ပညာေရးမွသည္ ေစ်းကြက္ပညာေရးသို႕ ေျပာင္းလဲ ခ်ီတက္ရန္ အေကာင္းဆံုး အေနအထား ျဖစ္လာ ခဲ့ျခင္းပင္။

ျမန္မာ ေဖာက္သည္ မ်ား

ဆိုခဲ့သည့္ အတိုင္း..ေဒသတြင္း ေဖာက္သည္ အမ်ား အျပား အနက္မွ.. ျမန္မာ ေဖာက္သည္မ်ားကို စူးစိုက္ၾကည့္မိသည္။ျမန္မာ ေစ်းကြက္ သည္ ၁၉၉၆ အလြန္..အစုလိုက္္ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ.. ပိုလီတက္ကနစ္ ေက်ာင္းသား အုပ္စုမ်ားမွ စ၍ တျဖည္းျဖည္း သက္၀င္ လွဳပ္ရွား လာျခင္းျဖစ္သည္။ ပိုလီ တက္ကနစ္ ဆိုတာက..ျမန္မာျပည္မွာ ယခင္က အသံုးျပဳ ခဲ့ေသာ အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာသင္စနစ္ GTI (ယခုေခာတ္..GTC) စက္မူေက်ာင္း မ်ားႏွင့္ အေတာ္တူ၏။ စင္ကာပူရွိ Nanyang, Ngee Ann, Temasek ႏွင့္ Singapore ဟုေခၚေသာ ပုိလီ တက္ကနစ္ ၾကီး ေလးခုသည္..တရား၀င္ ေက်ာင္းကိုယ္စားလွယ္ မ်ားထားကာ..ေစ်းကြက္ကို အျပိဳင္အဆိုင္ ရွာေဖြ ခဲ့ၾကသည္။(ယခုေနာက္ထပ္ Republic ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ အသစ္တခု ထြက္ေပၚလာသည္။)

မည္သူမဆို ျပည္ပမွာ ေက်ာင္းတက္ရန္ ၾကိဳးစားျပီ ဆိုကတည္းက.. ေစ်းႏွဳံး သင့္တင့္ ရဲ့လား.. အစိုးရ ေခ်းေငြ အေထာက္ အပံ ့ရနိုင္ မလား.. အခ်ိန္ပိုင္း အလုပ္ေကာ.. အေရးၾကီး ဆံုးက ေက်ာင္းျပီးရင္ အလုပ္ ရနိုင္ ပါ့မလား... အဆင္ေျပ မယ္ဆိုရင္ျဖင ့္ဆက္ လက္ အေျခခ် ေနထိုင္ နိုင္မလား.. ဆိုတာေတြ ကိုစဥ္းစား ၾကတဲ့အနက္.. စင္ကာပူ ေက်ာင္းမ်ားမွ ထိုအရာအားလံုး.. အိုေက ဆိုေတာ့..သူတို႕အားလံုး ေရႊေရာင္ အိမ္မက္မ်ား မက္ကုန္ ၾကေတာ့သည္။ ဒီထက္ပိုလို႕ မက္စရာ ေကာင္းတာက.. ထိုပုိလီ တက္ကနစ္ မ်ားမွွ ပို႕ခ်ေသာ သူနာျပဳ လက္မွတ္ရ ဒီပလိုမာမ်ား ဆိုလွ်င္.. ကိုယ့္အိတ္ထဲမွ တျပားမွ စိုက္စရာ မလိုသည့္ျပင္.. လစဥ္ သံုးစရာ ေငြပင္ အလံုအေလာက္ ေထာက္ပံ့ေသး သည္။ ယခုအခ်ိန္မွာ..ျမန္မာျပည္မွ သူနာျပဳ မိန္းကေလး ငယ္မ်ား အမ်ားအျပားပင္ စင္ကာပူနိုင္ငံ.စီးပြားေရး စာမ်က္နွာ ေခာတ္မွီေဆးရံုၾကီးမ်ား၌.. ေနရာျပည့္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေန ၾကပီ။ ထုိထိုေသာ အစိုးရ ေထာက္ပံ့ ေငြေၾကးမ်ား အတြက္ ျပန္လည္ ေပးဆပ္ရန္ မူကား.. စာသင္ႏွစ္ သံုးႏွစ္အျပီးတြင္...စင္ကာပူနိုင္ငံ၌ သံးုႏွစ္ မွ ငါးႏွစ္ အထိ ဆက္လက္ အလုပ္ လုပ္ ကိုင္ရန္သာ ျဖစ္သည္မို႕ ဒါဟာ အလုပ္အကိုင ္အခြင့္ အလမ္း ေကာင္းျခင္းလား..ေရွ႕ဆက္ ရဦးမည့္ ပညာေရး လမ္းေၾကာင္း ရွည္ ၾကီး အတြက္ အခ်ိန္ကာလ အဟန္႕အတားလား ဆိုတာေတာ့.. သူတို႕တေယာက္ခ်င္း၏ ခံယူခ်က္ သာျဖစ္၏။

ေခာတ္က Knowledge ေခာတ္ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာ လူမ်ဴိးမ်ား ဆိုတာ ကလည္္း ဘြဲ႕ဒီဂရီကို အင္မတန္ တန္ဖိုးထား သည္မို႕.. ဒီအတိုင္း ေရာင့္ရဲ ေက်နပ္ေနလို႕လည္း မျဖစ္ျပန္။ ပိုလီမွ ယူနီသို႕ ဆက္သြား ရဦးမည္။ အဲဒီ အတြက္လည္း စင္ကာပူ၏ အထင္ကရ အစိုးရ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ တကၠသိုလ္ ၾကီးသံုးခုမွ အသင့္ေစာင့္ၾကိဳလ်က္ ပထမေစ်းကြက္ႏွင့္ ဒုတိယ ေစ်းကြက္ကို..ဟန္ခ်က္ညီညီ ခ်ိတ္ဆက္ ထားေပးျပန္သည္။အဲဒီအထဲက SMU ( Singapore Management Universtiy) ကေတာ့ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကမွ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေသာ္လည္း။ NTU( NangYang Technology University) ႏွင့္ NUS(National University of Singapore) ႏွစ္ခုမူကား မူလ လက္ေဟာင္း လည္းျဖစ္... ျမန္မာ ေက်ာင္းေတာ္ သူ ေက်ာင္းေတာ္သား မ်ားရဲ့ အဓိက ကြန္းခိုရာ တကၠသိုလ္ၾကီး မ်ားလည္းျဖစ္ၾက၏။၊ အမ်ားစု ကေတာ့ အင္ဂ်င္နီယာ အတတ္သင္မ်ားျဖစ္၍.. ပိုလီမ်ားမွ ဆက္ လာၾကသူမ်ား.. ျမန္မာျပည္မွ တိုက္ရိုက္ လာသူမ်ား.. လုပ္ငန္းခြင္မွ လူမ်ား..အစိုးရ ပညာသင္မ်ား..စသျဖင့္ ေနရာစံုသလို... ရိုးရိုးဘြဲ႕.. မဟာ ဘြဲ႕...ပါရဂူဘြဲ႕...ဟူ၍..အလႊာလည္း စုံလွသည္။ (ယခု ေလာေလာ လတ္လတ္တြင္ပင္ UniSIM ဆိုေသာ..တကၠသိုလ္ အသစ္ တခုဖြင့္လွစ္ခဲ့ သည္။)

စင္ကာပူသည္..၀ယ္လိုအားကိုၾကည့္၍..ေရာင္းလိုအားကို ျမွင့္တင္ နိုင္ခဲ့ ယံုသာမက.. ယခုေနာက္ပိုင္း လြယ္လြယ္နဲ႕ ေခ်ာင္ေခ်ာင္ပင္ မရိွလွေတာ့ပဲ... ေစ်းကြက္မွာ မ်က္ႏွာေမာ္ လာကာ ေစ်းျမွင့္ ခ်င္လာသည္။ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး မ်ား ၀င္ခြင့္ ခက္ခဲလာသည္။ စိစစ္မူ ေတြ မ်ားျပားလာပီ။ေဖာက္သည္ အသစ္မ်ား အတြက္ေတာ့ ..တက္ေစ်းႏွင့္ၾကံဳ ေနရေသာ.. ယခု အေျခအေနသည္ စင္ကာပူရဲ့ တဆင့္ျခင္း လွမ္းတက္ လာေသာ အမ်ဴိးသားပညာေရး... ေစ်းကြက္ ပညာေရး.. ထိုမွ.. အရည္အေသြးျမင့္ နံမယ္ရပညာေရး (branded education) သို႕ ခ်ဴိးေကြ႕လာေသာ အလွည့္ အေျပာင္း တရပ္ ျဖစ္နိုင္သည္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အခြင့္အလမ္း မ်ား ပြင့္ကာ ေန႕ေကာင္းရက္သာ ေရြးလာၾကသူမ်ားက.. ပုဂၢလိက ေက်ာင္းမ်ားျဖစ္၍၊ အမ်ားစု ကေတာ့..အသင့္အတင့္ နံမယ္ရိွေသာ..အေနာက္နိုင္ငံ တကၠသိုလ္မ်ား၏ အမည္မ်ားကို အားျပဳကာ ေစ်းကြက္ ရွာၾကသည္။ ေက်ာင္းလို႕ဆိုေသာ္လည္း.. education service provider ဆိုေတာ့ ..သင္ၾကားေရး ၀န္ေဆာင္မူကို ေပးေသာ ကုမၸဏီမ်ား ဟု ဆိုကပိုမွန္မည္။ယခုႏွစ္မ်ား အတြင္း ျမန္မာျပည္ ေစ်းကြက္္ကို အေတာ္ေလး ထိုးေဖာက္လာၾကသည္။ သူတို႕သည္.. niche market (အျဖည့္ခံေစ်းကြက္)ကို ကိုင္ထားနိုင္သည္။ ျမန္မာ ေက်ာင္းသားမ်ား (နိုင္ငံျခားေက်ာင္းသားမ်ား) အတြက္ နိုင္ငံပိုင္ ေက်ာင္းၾကီးမ်ားတြင္ လမ္း သိပ္မပြင့္ေသာ စီးပြါးေရး စီမံအုပ္ခ်ဴပ္မူ ပညာလို..စာရင္းကိုင္လို သိပၸံျပင္ပ ဘာသာရပ္မ်ားအျပင္ ဟိုတယ္ၾကီးၾကပ္မူ.. စားဖိုမွဴးမွစလို႕.. ဘဲေလးအက.. ဆိုတာမ်ဴိးထိ ႏွစ္တို သက္ေမြးမူ ပညာမ်ားကို သူ႕ေစ်းကြက္ ႏွင့္ သူ ေရာက္ရိွဖို႕ ၾကိုးစား လ်က္ရိွသည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္တခုထဲမွာပင္.. ျမန္မာနိုင္ငံသည္ လက္ရွိ စုစုေပါင္း နိုင္ငံျခား ေက်ာင္းသားဦးေရ ေျခာက္ေသာင္း ေျခာက္ ေထာင္ အနက္.... တေထာင့္ရွစ္ရာ ျဖင့္ နံပတ္ ခုနစ္ ခ်ိတ္လ်က္ရိွသည္။

စင္ကာပူရဲ႕..ရည္မွန္းခ်က္

ရီစရာအျဖစ္ေျပာၾကသည္။

စင္ကာပူသည္ ကမၻာ့အေသးဆံုး နိုင္ငံတခုျဖစ္ေပမင့္ ကမၻာ့အၾကီးဆံုး အရာမ်ားကိုသာ စိတ္၀င္စားသည္တဲ့...။ ေခာတ္စားသမွ် ကို သိမ္းက်ဴံး ဆြဲယူကာ ... hub ( ဗဟိုၾကီး) လုပ္တတ္ သည္တဲ့...။ခါခ်ဥ္ေကာင္ မာန္ၾကီး တာ မ်ဴိးေတာ့...မဟုတ္တန္ေကာင္းပါ...။အေရွ႕ေတာင္ အာရွရဲ့ ပညာေရး ဗဟုိခ်က္မၾကီး ျဖစ္ဖို႕ကေတာ..့ အေၾကာင္း ေၾကာင္းမ်ားက ဖန္တီးလာ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဒါေပမဲ့ အဂၤလန္..အေမရိကန္ ႏွင့္ ၾသစေၾတလ် တို႕လို ...ပညာေရးပို႕ကုန္ အေနျဖင့္ ထိပ္မွာ ရိွေနေသာ နိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ကာ brand ေစ်းကြက္ ေ၀စု ၀င္လုမည္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ ..ေတာင္ၾကီးျဖိဳ ဖို႕..ၾကံျခင္းသာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ အဆိုပါနိုင္ငံၾကီးမ်ားသို႕.. သြားေရာက္ ပညာသင္ရန္ အဆင္မေျပေသာ အာရွသားတို႕ ..ဒုတိယထား ေရြးခ်ယ္ဖို႕.. niche market (အျဖည့္ခံေစ်းကြက္) ၾကီးကို ပိုင္ပိုင္ နိုင္နိုင္ ကိုင္ထား နိုင္ ပီမို႕...တဆင့္တက္ ..စိတ္ကူးယဥ္မည္ ဆိုက..ယဥ္ခ်င္စရာေတာ့ ေကာင္းလွသည္။

ယခုလက္ရိွ ပညာေရးပို႕ကုန္သည္ ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ပမာဏ ၏ (၃. ၉) ရာခိုင္ႏွဳံးရိွေနသည္။ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း မွာ (၅ ) ရာခိုင္ႏွဳံး ေက်ာ္္ရမည္ဟုၾကံဳး၀ါး ထားသည္။ နိုင္ငံေတာ္ ကလည္း.. ပညာေရး အသံုးစရိတ္ကို.. ရက္ရက္ ေရာေရာပင္ ခ်ေပးထားသည္။ ပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ကပင္ စုစုေပါင္းရာထားေငြ၏.. (၂၀) ရာႏွဳံးမွ် ရိွေသာ ၅. ၂ ဘီလီယံ ေဒၚလာကို ခ်ေပးခဲ့ သည္။ အဲဒီေလာက္ မ်ားျပားတဲ့ အသံုး စရိတ္ေတြထဲက ရာႏွဳံး၀က္နီးပါးမွ် .. ရိွေနတဲ့ နိုင္ငံျခား ေက်ာင္းသားမ်ားကို ႏွစ္စဥ္ ေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ား ေပးေနျခင္းဟာ ဘယ္ေလာက္ အက်ဴိး ရိွသလဲ ... အဲဒီ ေက်ာင္းသား ေတြထဲက ဘယ္ႏွယ္ ေယာက္ စင္ကာပူက ထြက္ခြါသြားပီလဲ ....ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းမ်ား ဟာ လည္း ပါလီမန္ထဲမွာ..ၾကားေနၾကရသည္။

ယခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ..ပညာရွင္ အုပ္စုမ်ားမွ အၾကံျပဳ ထားေသာ.. အဆင့္သံုးဆင့္ ( 3 tiers) တကၠသိုလ္ ပညာေရးလမ္းေၾကာင္း ပံုေပၚစျပု လာသည္ ကိုျမင္ေနရသည္။ ကမၻာ့ အဆင့္မွီ ျပည္ပ တကၠသိုလ္ၾကီးမ်ား...နိုင္ငံပိုင္ တကၠသိုလ္ၾကီးမ်ား...ပီးေတာ့ ...ပုဂၢလိကပိုင္ ေက်ာင္းမ်ားဟု အဆင့္သံုးဆင့္ ခြဲထားမည္။ ပထမဆံုးအဆင့္က.. ကမၻာနွင့္ခ်ီေသာ သုေတသနမ်ား.. နည္းပညာမ်ား.. ကၽႊမ္းက်င္မူမ်ားကို သယ္ေဆာင္ လာမည္မို႕.. စင္ကာပူရဲ႕ brand အိမ္မက္အတြက္.. မရိွမျဖစ္ မွီခိုထားရမည္။ ေအာက္ဆံုးအဆင့္က... နိုင္ငံရပ္ျခား ေက်ာင္းသားမ်ား အတြက္ျဖစ္ပီး.. စင္ကာပူရဲ့ အက်ဴိးစီးပါြးကို.. သိသိ သာသာျဖစ္ထြန္းေစမည္။ အဲ.... အလယ္မွာ ရိွတဲ့ နိုင္ငံပိုင္ ေက်ာင္းၾကီးမ်ားကေတာ့...စင္ကာပူရဲ့ လူသား ရင္းျမစ္ စစ္စစ္မ်ားကို စနစ္တက် ေမြးထုတ္မည္။ အေပၚနဲ႕ ေအာက္ အလုပ္ရွဳပ္ ေနခ်ိန္မွာ..အေျခခံ အုတ္ျမစ္ကို ခိုင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္ရင္း ...တခ်ိန္မွာ..ပထမအဆင့္ကို အစားထိုး ၀င္ေရာက္နိုင္မည္ေပါ့။

အခုဆိုရင္ .. John Hopkins Singapore ဆိုတာရိွေနပီ၊ ျပင္သစ္နံမယ္ေက်ာ္တကၠသိုလ္ INSEAD ဖြင့္လွစ္ပီးသြားပီ...။ MIT(Massachusetts Institute of Technology) လို ျပည္တြင္းတကၠသိုလ္ ႏွင့္ မဟာမိတ္ျပဳ ဆက္သြယ္ လာေသာ ေက်ာင္းမ်ားလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားလာသည္။ ျပသာနာက အဲဒီ ေက်ာင္းၾကီးမ်ားကို အသားေပး..ဖူးဖူးမွဳတ္ ေနရသည့္ အခ်ိန္မွာ .. ကိုယ္ပိုင္ ေက်ာင္း ၾကီးမ်ားရဲ့ ပံုရိပ္ ေမွးမွိန္ မလာေအာင္ တကယ္ပဲ ဟန္ခ်က္ညီညီ ထိန္း ထားနိုင္ပါ့မလား...။ တဖက္ ကလည္း...အက်ဴိးအျမတ္ကို ၾကည့္၍..လြယ္လြယ္ ကူကူ ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ပုဂၢလိက ေက်ာင္းမ်ဴိး စံုရဲ့ ႏွစ္ေထာင္ ေက်ာ္မွ်..ရိွေသာ အေရ အတြက္ ၾကားထဲမွာ.. အရည္ အေသြးကို ဘယ္လိုရွာေဖြၾကမလဲ...။ တိက်ေရရာ မူမရိွတဲ့ ေပါ ေခ်ာင္ေကာင္း ေအာင္ လတ္မွတ္မ်ားက.. စင္ကာပူရဲ့ ပညာေရး ေစ်းကြက္ ပံုရိပ္ကို မထိခိုက္နိုင္ဘူးလား...။

စင္ကာပူကေတာ့... လက္ရိွ နိုင္ငံျခား ေက်ာင္းသား ဦးေရကို ႏွစ္ဆ တိုးလို႕... လာမည့္ ၂၀၁၂ တြင္ တသိန္းငါးေသာင္း ထိပင္ လ်ာထားေမွ်ာ္မွန္း ထားပါသည္တဲ့။ကဲ....ျမန္မာျပည္မွ ေက်ာင္းသားမ်ား ..အသင့္ျပင္ကာ ေနရာယူထားၾကေပေတာ့။

ျပီးရင္ေကာ... ဘယ္အထိေရွ႕ဆက္ေမွ်ာ္မွန္းၾကဦးမလဲ... လာခဲ႔ရာကမ္းကိုေရာ... ေရာ္ရမ္းၾကပါဦးမလား ဆိုတာေတာ့... ရင့္က်က္လာေသာ ရင္ခုန္သံမ်ားကို သာ ၾကားခ်င္လွေတာ့၏။
ေကသြယ္
ဇူလိုင္ ၂၀၀၆

(ေအာက္တိုဘာ..၂၀၀၆ ..အမွတ္(၂)..အတြဲ (၂)..Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ တြင္..ေဖာ္ျပ ျပီး..)