ယဥ္ေက်းမူေရွ႕ေဆာင္သူရဲေကာင္းမ်ား ( သို႕) ေက်ာင္းဆရာဆရာမ မ်ား

ျပီးခဲ့တဲ့ အပတ္က ခ်ဳိင္းယာဖြန္းခရိုင္မွာ ဒီလအတြင္း အျငိမ္းစားယူေတာ့မွာျဖစ္တဲ့ အစိုးရေက်ာင္း ေတြက ဆရာဆရာမမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အခမ္းအနားတစ္ရပ္မွာ က်ေနာ္တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ အေရွ ့ေျမာက္ခရိုင္မွာ ေစာေစာစီးစီး ပင္စင္ယူမယ့္သူေတြအပါအ၀င္ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္း လုပ္သက္ျပည့္ျပီျဖစ္တဲ့ ဆရာဆရာမမ်ားဟာ ၃၀၀ ေလာက္ရွိေနပါတယ္။

ကိန္းဂဏန္းေတြအရကေတာ့ မယံုၾကည္ႏိုင္စရာပါဘဲ။ အညြန္းကိန္းေတြအရ ထုိင္းႏိုင္ငံရဲ႔ခရိုင္ ၇၆ ခုစလံုးမွာ ဒီႏွစ္အတြင္း အျငိမ္းစားေတာ့မယ့္ ဆရာဆရာမဦးေရဟာ ႏွစ္ေသာင္းထက္မနည္းဘူးလို႔ခန္႔မွန္း ထားပါတယ္။ ပိုမိုမ်ားျပားလာတဲ့ လူဦးေရအတြက္ အစားထိုးႏိုင္ဖို႔ေက်ာင္းဆရာဆရာမအသစ္ေတြ အေတာ္ ကေလး လိုအပ္ေနပါျပီ။

စစ္ဘက္ (သို ့မဟုတ္) ရဲဘက္ဆုိင္ရာ အျငိမ္းစားယူမယ့္ အရာရွိမ်ားအတြက္ ဂုဏ္ျပဳပြဲ အခမ္းအနား ေတြကို ႏွစ္စဥ္က်င္းပေလ့ရွိပါတယ္။ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနဆဲ စစ္ဘက္၊ ရဲဘက္အရာရွိမ်ားမွ သူတို႔ထက္ စီနီယာက်ျပီး ႏႈတ္ထြက္ေတာ့မယ့္ အရာရွိၾကီးမ်ားရဲ႔ ေပးဆပ္စြန္႔လႊတ္ခဲ့မႈေတြ၊ တာ၀န္ေက်ပြန္ခဲ့မႈေတြကို တန္ဖိုးထားေလးစားေၾကာင္းျပသၾကတာပါ။ အဲဒီဂုဏ္ျပဳပြဲေတြမွာေတာ့ အမွတ္တရ ခ်ီးမြမ္းၾသဘာ စကားေတြ ေျပာၾက၊ ခ်ီတက္အေလးျပဳ အခမ္းအနားေတြဆင္ယင္ၾက၊ ဂုဏ္ျပဳစားေသာက္ပြဲေတြ ျခိမ့္ျခိမ့္သဲ ျပင္ဆင္ က်င္းပေပးၾကပါတယ္။

ဒါေပတဲ့ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားကိုေတာ့ သူရဲေကာင္းေတြရယ္လို႔ မသတ္မွတ္ ထားေသးပါဘူး။ နယ္ဘက္က ေက်ာင္းဆရာဆရာမက ပိုျပီးေတာ့ ေ၀းပါေသးတယ္။ သူရဲေကာင္းဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရရဲ႔ေလးနက္တဲ့ အဓိပၸါယ္ထဲမွာ ေက်ာင္းဆရာဆရာမေတြ မပါ၀င္ေသးတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ဂုဏ္ျပဳပြဲေတြ က်င္းပေပးေလ့မရွိတာပါ။ ခ်ဳိင္းယာဖြန္းခရိုင္မွာ အျငိမ္းစားယူေတာ့မယ့္ အိုမင္းမစြမ္းဇရာ အရြယ္ေရာက္ေနျပီျဖစ္တဲ့ ဆရာဆရာမၾကီးမ်ားအတြက္ ဒီႏွစ္မွာ က်င္းပျပဳလုုပ္ေပးတဲ့ မထင္မရွား၊ အညတရ ဂုဏ္ျပဳပြဲကေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ကိုယ္ပိုင္ ေက်ာင္းဆရာသမ၀ါယမအသင္းမွာ ခ်စ္ခ်စ္ကုတ္ကုတ္စုေဆာင္းထားတဲ့ ေငြေၾကးကို အရင္းတည္ထားရွာၾကတာ။ အျခားေသာ ခရိုင္ေတြ၊ ေဒသေတြမွာရွိၾကတဲ့ ဆရာဆရာမမ်ား ကေတာ့ ဒီလိုအခမ္းအနားေတြကို အိပ္မက္ေတာင္ မမက္ရဲေသးပါဘူး။

က်ေနာ့္ရဲ႔အျမင္မွာေတာ့ ရဲရင့္တဲ့ စစ္သားေတြ၊ ရဲအရာရွိေတြလိုဘဲ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားဟာ အေရးၾကီးတယ္ဆိုတာပါ။ လက္နက္ေတြ မကိုင္ေဆာင္ထားၾကေပမယ့္လည္း က်ေနာ့္တို႔ လူ႔အဖြဲအစည္းကို ပံုေဖၚ၊ ထုဆစ္ႏိုင္ဖို႔မရပ္မနား တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကတယ္။ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႔ စိတ္ဓါတ္ကို ပံုေဖၚေနၾကတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ သူရဲေကာင္းမ်ားပါ။ ကေလးေတြရဲ ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ၊ ဆႏၵေတြကို ထုဆစ္ေပးေနတဲ့ ဗိသုကာ မ်ားပါ။ ႏုပ်ဳိတဲ့ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားဟာ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႔ အနာဂတ္နဲ႔ကံၾကမၼာကို တစ္ေန႔မွာ ဆံုးျဖတ္ေပးမယ့္ သူေတြပါဘဲ။ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (သို႔မဟုတ္) အစိုးရေတာင္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီ တုိင္းျပည္ျဖစ္လာဖို႔ တည္ေဆာက္ရာမွာ က်ရံႈးသြားမွာလား၊ ေအာင္ျမင္မွာလားဆိုတာ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားရဲ႔ ပခံုးထက္က ေလးနက္ၾကီးမားတဲ့ တာ၀န္ဘဲျဖစ္တယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေနာင္လာမယ့္ႏွစ္ေတြမွာ သမ၀ါယမအသင္းအေနနဲ႔ ပိုမို ေကာင္းမြန္သင့္ေတာ္တဲ့ အေျခ အေနနဲ႔ ဆရာဆရာမမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳပြဲ က်င္းပျပဳလုပ္ေပးဖို႔က်ေနာ္ အၾကံျပဳတင္ျပပါရေစ။ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားကေလးေတြ အမ်ားၾကီးပါ၀င္ျပီး ဆရာဆရာမမ်ားရဲ႔ ဂုဏ္ေက်းဇူးတရားေတြကို ျပသခြင့္ရရွိ ႏုိင္မယ့္ ေက်ာင္း၀င္းအက်ယ္ၾကီး တစ္ခုခုမွာေပါ့။
စစ္သားေတြဟာ တုိင္းျပည္ရဲ ့လြတ္လပ္ေရး သူရဲေကာင္းေတြလို ့ဆိုၾကယင္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမ မ်ားဟာလည္း သူရဲေကာင္းဘြဲ႔ထူးကို ထုိက္တန္သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈေရွ႔တန္း စစ္မ်က္ႏွာမွာ တုိက္ပြဲ၀င္ေနသူေတြ၊ ဒီမိုကေရစီရွင္သန္နိုင္ဖို႔ကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေနသူေတြဟာ ေက်ာင္း ဆရာဆရာမမ်ားဘဲ မဟုတ္ပါလား။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားကို အေလးမထားၾကေတာ့တာေတြ႔ေနရပါတယ္။ ပညာေရး၀န္ၾကီးဆိုသူကို ေရြးခ်ယ္ခန္ ့အပ္တာ၀န္ေပးရာမွာေတာင္ ပညာေရးအေတြ႔အၾကံဳေနာက္ခံလံုး၀မရွိတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး ဘက္ကြၽမ္းက်င္သူတစ္ဦးကို ခန္႔အပ္ခဲ့တာဟာ အထင္အရွားသာဓကတစ္ခုပါ။ အင္မတန္ အေရးၾကီးလွတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနတစ္ခုကို တာ၀န္ေပးကိုယ္တြယ္ခုိင္းပံုမ်ား။ ၾကိဳးစားၾကည့္စမ္းပါေစတဲ့။

ပိုဆိုး၀ါးလွတဲ့ အေျခအေနကေတာ့ ဆရာဆရာမမ်ား ကိုယ္တိုင္က တိုင္းျပည္ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ရွင္သန္ႏိုင္ေရးမွာ မိမိတို႔ရဲ႔အေရးၾကီးတဲ့ တာ၀န္၀တၲရားေတြနဲ႔အခန္းက႑ကို ေမ့ေလ်ာ့ ေနၾက တယ္။ သတိျပဳမိၾကပံုမရပါဘူး။

ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားဟာ ေငြေၾကးပမာဏ အၾကီးအက်ယ္အကုန္အက်ခံ သံုးစြဲ တတ္ၾကပါတယ္။ အုပ္စုေတြ၊ ဂိုဏ္းဂဏေတြဖြဲ ့ၾကတယ္။ အမတ္ေနရာ၊ ၀န္ၾကီးေနရာ၊ ရာထူးေနရာေတြကို အငမ္းမရလိုခ်င္ေနၾကတယ္ေလ။ အားလံုးသိရွိၾကတဲ့အတိုင္း အခ်ဳိ႔ေသာပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အဂတိတရားေတြ ျပည့္ႏွက္ေနၾကတာ။ ဘယ္လိုမ်ားျဖစ္လာတာပါလိမ့္။ သူတို႔ကို အေသအခ်ာေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ေပးရမယ့္ ပညာေရးစနစ္ရဲ႔ လွပတဲ့က်ဆံုးမႈလို႔ေျပာယင္ ျငင္းဆိုႏိုင္ပါ့မလား။ မိမိတိုင္းျပည္နဲ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အက်ဳိး စီးပြားအတြက္ ေပးဆပ္စြန္႔လႊတ္မႈေတြ၊ တုိင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္စိတ္ဓါတ္ေတြ၊ ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔ က်င့္၀တ္နီတိ ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ေလ့က်င့္ပ်ဳိးေထာင္ေပးဖို ့ပညာေရးဟာ ပ်က္ကြက္ခဲ့ပါသလား။

လူတိုင္းဟာ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္စြာ ေမြးဖြားလာခဲ့တာလို႔က်ေနာ္ကေတာ့ အခုိင္အမာ ယံုၾကည္ထား သူပါ။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ကိုယ္က်င့္သိကာၡတရားနဲ႔ မေကာင္းမႈအဓမၼဟာ လူသားရဲ႔ စိတ္ႏွလံုးသားနဲ႔ အက်င့္စာရိတၲကို အျပိဳင္အဆိုင္ ပံုေဖၚလာၾကတယ္။ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားဟာ အမ်ားၾကီး လုပ္ႏိုင္ေန ပါတယ္။ လူေတြဘယ္လိုျဖစ္လာၾကမလဲဆိုတာကို သူတို႔ပံုေဖၚ တည္ေဆာက္ႏုိင္ပါတယ္။ တန္ဖိုးထားသင့္တဲ့၊ ျမင့္ျမတ္ေသာသူေတြကို ေလးစားစြာဆက္ဆံႏိုင္ဖို႔ရယ္၊ အဂတိတရားလိုက္စားသူေတြကို ဖယ္ရွားႏိုင္စြမ္းရွိဖို႔ ရယ္၊ တိုင္းျပည္ရဲ႔ အေရးပါလွတဲ့ ရာထူးတာ၀န္ေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ရယ္စတဲ့ အေျခခံယဥ္ေက်းမႈကို ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားဟာ တည္ေဆာက္ႏိုင္စြမ္းရွိေနတယ္။

အျငိမ္းစားယူျပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာင္မွ ေက်ာင္းဆရာဆရာမမ်ားရဲ႔ လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြ ျပီးဆံုးသြားျပီ လို႔မယူဆႏိုင္ေသးဘူး။ ေနာင္လာေနာင္သားေတြ၊ အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္ေတြ၊ က်င့္၀တ္နီတိေတြကို ပံုေဖၚ တည္ေဆာက္တဲ့ တာ၀န္က အနားမယူခဲ့ၾကပါဘူး။ ဘယ္ေသာအခါမွ အဲဒီတာ၀န္ေတြကေတာ့ျဖင့္ အျငိမ္းစား ယူမည့္သူေတြမဟုတ္ၾကပါဘူး။

အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ အျငိမ္းစားယူၾကေတာ့မယ့္ ေက်ာင္းဆရာဆရာမၾကီးမ်ားကို အႏူးအညြတ္ေမတၲာ ရပ္ခံလုိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ဆက္လက္ျပီး ဂရုဏာေရွ႔ထားလို႔ တာ၀န္ဆက္လက္ ယူေပးေစလိုပါတယ္။ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ မိမိတို႔ေနထိုင္ရာ ရပ္၊ ရြာ၊ ေဒသေတြမွာ ဆက္လုပ္ေပးၾကပါ။ အခုအခ်ိန္အခါမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ဗဟိုဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈက ေလ်ာ့ခ်ထားျပီျဖစ္လို႔ ေဒသႏၲရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ကူညီပံ့ပိုးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဦးစီးဦးေဆာင္မႈတာ၀န္ေတြကိုလည္း ယူေပး ေစလိုပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံသားအားလံုးႏွင့္အတူ ေက်ာင္းဆရာဆရာမၾကီးမ်ားမွာလည္း ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးအရ ဥပေဒေတြအတြက္ တင္ျပပိုင္ခြင့္ေတြရွိေနတယ္။ အဂတိတရား လိုက္စားသူေတြကိုလည္း တာ၀န္ေတြကဖယ္ရွားပိုင္ခြင့္လည္း ရွိေနပါတယ္။

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပညာေရးအေတြ႔အၾကံဳေတြၾကြယ္၀ေနၾကတဲ့၊ မိမိႏွင့္ အျခားသူေတြကို ပ်ဳိးေထာင္ ေပးခဲ့ၾကသူေတြရဲ႔တန္ဖိုးနဲ႔ ခံယူခ်က္ကသာလွ်င္ လက္ရွိၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးမုန္တိုင္းဒဏ္ကို က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္က ၾကံ့ၾကံ့ခံႏိုင္မွာပါ။ က်ေနာ္တို႔ ဒီလိုလုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုမိုသန္႔စင္တဲ့ တိုင္းျပည္ ျဖစ္လာမွာပါ။ ကမၻာမွာ အဂတိတရား အလိုက္စားဆံုး တိုင္းျပည္ေတြစာရင္းထဲမွာ ပါေနတာကို ပယ္ဖ်က္ လာႏုိင္မယ္။ တရားစီရင္ေရးဆိုင္ရာ မယံုၾကည္ရဆံုးစာရင္းကလည္း ကင္းလြတ္ပါလိမ့္မယ္။

အဲဒီတိုက္ပြဲမွာေတာ့ ဆရာဆရာမမ်ားဟာ ေရွ ့ေဆာင္လမ္းျပ ၾကယ္စင္ေတြျဖစ္ပါေၾကာင္း။

သိန္းႏိုင္

(၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ဆရာမ်ားေန႔၊ ၅ ရက္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀၀၈ ေန႔ထုတ္ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းစာပါ Thongbai Thongpao \ Teachers are our nation’s cultural warriors ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုပါသည္။)

"လူတိုင္းအတြက္ပညာေရးႏွင့္က်န္းမာေရးအခြင့္အေရး"

ပညာသင္ၾကားခြင့္ရေရးသည္ ေမြးရာပါလူ႔အခြင့္အေရး တရပ္သာျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္ ျမန္မာျပည္တြင္ ၾကီးျပင္းသူမ်ားအဖို႔ကား ေက်ာင္းေနခြင့္ရေရး၊ ပညာသင္ယူခြင့္ရေရးသည္ မဟာအခြင့္အေရး။ မိဘမ်ားအတြက္ ကိုယ့္သားသမီးမ်ား ေက်ာင္းဝတ္စံုအျဖဴအစိမ္းေလး၊ အခ်ိန္တန္ အရြယ္ေရာက္လွ်င္ ဝတ္ႏိုင္ဖို႔အေရးသည္ အေရးၾကီးဆံုး တာ၀န္တရပ္။ ထို႕အတြက္ အသဲအသန္ ၾကိဳးစား ရွာေဖြၾကရသည္။ ေက်ာင္းဝင္ေၾကး၊ မိဘဆရာအသင္းေၾကး၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမၾကီးအား ကန္ေတာ့ေၾကး၊ တံျမက္စည္းဖိုး၊ တိုးခ်ဲ႕ေက်ာင္းေဆာင္သစ္အလွဴေငြ စသည္စသည္ႏွင့္။

တစ္ႏွစ္လဲမဟုတ္၊ ႏွစ္ႏွစ္လဲမဟုတ္၊ အၾကိမ္ၾကိမ္အလီလီ၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ။ သားသမီးကို ေက်ာင္းထားႏိုင္ေရးသည္ လက္လုပ္လက္စားမိဘမ်ားအတြက္ မဟာစြန္႔စားခန္း။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေလးတန္းႏွင့္ ေက်ာင္းႏွဳတ္ရ၊ ခုႏွစ္တန္းႏွင့္ ေက်ာင္းႏွဳတ္ရျဖင့္ အဆမတန္ ၾကီးျမင့္လွေသာ ကုန္ေစ်းႏွဳန္းဂယက္ၾကားတြင္ အိမ္စရိတ္ေက်ဖို႔အေရး ကေလးမ်ားကို ဇြတ္အလုပ္လုပ္ခိုင္းရေတာ့သည္။

ထိုအျဖစ္မ်ိဳးၾကံဳၾကရေသာ ကေလးမ်ား၏ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ေတြမွာ စားပြဲထိုးရင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ မဆလာဗန္းရြက္ရင္း ရြယ္တူေက်ာင္းသားေလးေတြကို ေငးၾကည့္ေနတတ္ေသာ မ်က္ဝန္းေလးမ်ားကိုကား တပ္မေတာ္သာအမိ၊ တပ္မေတာ္သာအဖဟု ေၾကြးေၾကာ္ေနၾကေသာ နအဖတို႕ မစာနာတတ္ၾက။ အေျပာႏွင့္အလုပ္သာညီၾကလွ်င္ ထိုသို႕ေသာ ကေလးငယ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေပၚေပါက္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိ။ ဤသို႕အေျပာႏွင့္အလုပ္ မညီေသာသူမ်ားသည္လည္း တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္ရွိမေနသင့္။ ဤသည္ကား အေၾကာင္းအက်ိဳး ညီညြတ္ေသာ အမွန္တရား။

အေျခခံပညာေရးကို တတ္ႏိုင္သမွ်အခမဲ့ပညာေရးျဖစ္ရမည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းၾကီးက ေဖာ္ျပထားပါသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္၏ အနာဂတ္သည္ ယေန႔ကေလးမ်ား၏ ပညာေရးေပၚတြင္ မ်ားစြာမူတည္ပါသည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တကၠသိုလ္ပညာေရးမ်ားကိုပင္ အစိုးရမွေငြထုတ္ေခ်းျပီး၊ ဘြဲ႔ရမွ၊ အလုပ္ရမွ တျဖည္းျဖည္းျပန္ဆပ္ခိုင္းေနခ်ိန္၊ ဘြဲ႔လြန္သင္တန္းမ်ားအတြက္ ပညာသင္ေထာက္ပံ့ ေၾကးမ်ားေပးျပီး၊ ပညာရွင္မ်ားေမြးထုတ္ေနခ်ိန္တြင္ က်ြႏ္ုပ္တို႔ျမန္မာျပည္တြင္ လူျဖစ္ခဲ့ရေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ကား အေျခခံပညာေရးကိုပင္ ေကာင္းစြာသင္ခြင့္မရရွာၾက။ နအဖစစ္အာဏာရွင္ လက္ေအာက္တြင္ ေမြးရာပါ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ား ဆံုးရွံဳးေနၾကသည္။

က်န္းမာေရးတြင္ေကာ ဘာထူးပါသနည္း။ ေမြးရာပါ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ား ဆံုးရွံဳးေနၾကဆဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အခမဲ့အေျခခံက်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မွဳသာရွိခဲ့ပါက ေသဆံုးမွဳႏွဳန္းမ်ား၊ ဤမွ်ျမင့္မားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း မည္သည့္ဆရာဝန္ကိုသြားေမးေမး၊ မည္သည့္က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းကို သြားေမးေမး တသံတည္းသာ ထြက္ပါလိမ့္မည္။

ျပည္သူ႔ေဆးရံုမ်ားတြင္ လိုအပ္သည့္ေဆးဝါးမ်ားကားမရွိ၊ ပစၥည္းကိရိယာမ်ားမွာလဲ မျပည့္စံု။ ဤသည္ကို အစားထိုးသည့္ ေခတ္မီအထူးကုေဆးခန္းမ်ား ေပၚလာသည္။ ရပ္ကြက္ထဲ ေဆးခန္းကေလးမ်ားမွ ဆရာဝန္မ်ားကို သြားေရာက္ျပသဖို႔ပင္ အခက္ေတြ႔ေနရေသာ သာမန္ျပည္သူတို႔ ေမာ့ပင္ မၾကည့္ရဲသည့္ေနရာမ်ား။

အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဤသို႔ေသာေဆးခန္းမ်ားမရွိဟု မဆိုလိုပါ။ ေငြရွိလွ်င္ ဇာခ်ဲ႕ခ်င္တတ္သည္က လူသားတို႔ထံုးစံပါ။ ထိုသူမ်ား၏စိတ္အာသာကို ျဖည့္ဆည္းေပးမည့္အရာမ်ားလဲ ရွိသင့္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ သာမန္ျပည္သူတို႔၏ က်န္းမာေရးကိုလဲ အစိုးရမွ သင့္ေလ်ာ္ေသာေပၚလစီမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ေပးၾကသည္။ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားျပဳကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔ထားသည့္အစိုးရတရပ္ႏွင့္ အာဏာသိမ္းအစိုးရတို႕ကား ျပည္သူ႔အက်ိဳးေဆာင္ႏိုင္ပံုခ်င္း မိုးနဲ႔ေျမပမာကြာျခားေၾကာင္း ျမန္မာျပည္ျဖစ္ရပ္မ်ားက သက္ေသျပေနသည္။

နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ လူတိုင္းအတြက္ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးဟူေသာ ေမြးရာပါလူ႔အခြင့္အေရးသည္ ေစာင့္ေရွာက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမည့္ အစိုးရ၏ မူဝါဒမ်ားေပၚတြင္ မ်ားစြာမူတည္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ဘ႑ာ၏ ႏွစ္ရာခိုင္ႏွဳန္းကိုသာ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးတြင္သံုးျပီး၊ က်န္သည္မ်ားကို အိတ္ထဲထည့္လိုက္၊ စစ္ေရးတြင္သံုးလိုက္၊ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးမရွိသည့္က႑မ်ားတြင္ သံုးလိုက္လုပ္ေနသည့္ အစိုးရတရပ္လက္ထက္တြင္ (နအဖပဲျဖစ္ျဖစ္၊ နအဖေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ေပၚလာမည့္ ၾကိဳးဆြဲပဲျဖစ္ျဖစ္) ဤအခြင့္အေရးမ်ားဆက္လက္ ဆံုးရွံဳးေနမည္မွာ ေျမခတ္မလြဲ။ တရားမွ်တမွဳ၊ လြတ္လပ္မွဳႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးအျပည့္အ၀ရွိေသာ လူ႔ေဘာင္သစ္တရပ္ကို တည္ေဆာက္ဖို႔အခ်ိန္ကား တန္ရံုမက အနဲငယ္ပင္ ေႏွာင္းလို႔ေနေလျပီ။ က်ြႏု္ပ္တို႔မရခဲ့သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား၊ က်ြႏ္ုပ္တို႔သားသမီးမ်ား ခံစားႏိုင္ဖို႔အေရး ဝိုင္းဝန္းၾကိဳးပမ္းၾကပါစို႕။


ခင္မမမ်ိဳး (၂၉၊ ၈၊ ၂၀၀၆)

ကိတ္မုန္႕တစ္လံုးကို ဘယ္လိုခြဲေ၀မလဲ

(ပန္ဒိုရာ ဘေလာဂ့္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္)

“ဒီမွာ ကိတ္မုန္႕ တစ္လံုး ရွိတယ္။ စားမယ့္လူက အေယာက္ႏွစ္ဆယ္ ရွိတယ္ ဆိုပါစို႕။ ဘယ္လိုခြဲေ၀ႏိုင္မလဲ။”

ဆရာက သူ႕လက္ထဲက ကိတ္မုန္႕ကို စားပြဲေပၚ ခ်ထားလိုက္ၿပီး ေက်ာင္းသားမ်ား မ်က္ႏွာကို တစ္ဦးခ်င္း လိုက္ၾကည့္ေလသည္။ ေရွ႕ဆံုးတန္းတြင္ ထုိင္ေနေသာ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္က အရင္ဆံုး လက္ေထာင္လိုက္သည္။


“အလယ္ကေန ႏွစ္ျခမ္းအရင္ ျခမ္းမယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ျခမ္းကို ဆယ္စိတ္အညီအမွ် ရေအာင္စိတ္မယ္။”

ဆရာက သင္ပုန္းေပၚ ေရးမွတ္လိုက္သည္။

“ဆိုလိုခ်င္တာက တူညီတဲ့ အစိတ္ ႏွစ္ဆယ္ ရေအာင္ ပိုင္းမယ္ဆိုပါေတာ့။ ဟုတ္လား။”

“ဟုတ္ပါတယ္ ဆရာ”

“က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီလို မခြဲဘူး။”

ခပ္၀၀ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ေျပာေလသည္။ သူ႕မ်က္ႏွာေပးက ခပ္ၿပံဳးၿပံဳး။ သူက ေပ်ာ္တတ္ပံုရသည္။

“ကိုယ္ခႏၶာ အခ်ိဳးအစားအလိုက္ ခြဲမယ္။ ၀တဲ့လူေတြကို အစိတ္ႀကီးႀကီးေပးမယ္။ ပိန္တဲ့လူေတြကို အစိတ္ေသးေသးေပးမယ္။”

တတန္းလံုး ၀ါးခနဲ ရယ္ေမာလိုက္ၾကသည္။ အတန္းက ပိုၿပီး အသက္၀င္လာသည္။

မိန္းကေလးတစ္ေယာက္က ခပ္သြက္သြက္ ၀င္ေျပာလိုက္သည္။

“ဘယ္ဟုတ္မလဲဆရာ။ မိန္းကေလးေတြကို ဦးစားေပးတဲ့အေနနဲ႕ အစိတ္ႀကီးႀကီးေတြ ေပးရမယ္။ ေယာက်ၤားေလး ေတြက အစိတ္ေသးေသးယူရမယ္။”

“ဟုတ္တယ္ ဟုတ္တယ္။” မိန္းကေလးမ်ား ဘက္မွ ေထာက္ခံသံမ်ား ထြက္လာသည္။

ဟစ္ပ္ေဟာ့ပ္စတိုင္ ေပါက္ေနေသာ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္က အားက်မခံ ေျပာလိုက္ျပန္သည္။

“ဟာ.. ဒီလိုေျပာေၾကးဆိုရင္ အသက္ေပၚ မူတည္ၿပီး ခြဲသင့္တာေပါ့။ အသက္ႀကီးတဲ့လူေတြက ကိတ္မုန္႕ကို ပိုၿပီး ေစာေစာစားဖူးလို႕ နည္းနည္းပဲ ယူသင့္တယ္။ ငယ္တဲ့သူေတြက မ်ားမ်ားယူရမယ္။ သာမန္အားျဖင့္ ဆိုရင္ ငယ္တဲ့လူေတြက ဘ၀မွာ အခ်ိန္ၾကာေအာင္ ဆက္အသက္ရွင္ ေနရဦးမယ္ မဟုတ္လား။ သူတို႕ကို ဦးစားေပးသင့္တယ္။”

ထိပ္ေျပာင္ေျပာင္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ကပ်ာကယာ ကန္႕ကြက္လိုက္ပါသည္။

“ေဟ့ေဟ့.. ေမာင္ရင္ေျပာတာက ေျပာင္းျပန္ေတြ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အသက္ႀကီးသူေတြကို အရိုအေသ ေပးတဲ့အေနနဲ႕ ပိုၿပီး မ်ားမ်ားေပးသင့္တာ မဟုတ္ဘူးလား။”

မ်က္မွန္ထူထူ တပ္ထားေသာ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က လက္ခါရမ္းလိုက္သည္။

“တခုမွ မဟုတ္ေသးဘူး ထင္တယ္ ဆရာ။ ဦးစားေပးတယ္ ဆိုရင္လည္း ဘယ္သူ႕ကိုပဲေပးေပးေလ တကယ္စားႏိုင္ မစားႏိုင္က သိဖို႕ လိုေသးတယ္။ မႀကိဳက္တဲ့ လူကလည္း ရွိဦးမယ္။ ဘယ္သူ စားခ်င္သလဲ။ ဘယ္ေလာက္ စားႏိုင္သလဲ။ ေမးၿပီးမွ လိုသလို ခြဲေပးတာ ေကာင္းမယ္ ထင္ပါတယ္။ ႏို႕မို႕ရင္ အလဟသေတြ ျဖစ္ကုန္မွာ စိုးရတယ္ေလ။”

ဆရာက ေျပာသမွ် နည္းလမ္းေတြကို သင္ပုန္းေပၚမွာ ခ်ေရးလိုက္ပါသည္။

“ဟုတ္လာၿပီ ဟုတ္လာၿပီ။ ကဲ .. ဆက္စဥ္းစားပါဦး။”

အေအးဓာတ္ကဲေသာ အခန္းေထာင့္တေနရာတြင္ ထိုင္ေနသည့္ အေႏြးထည္ထူထူ ၀တ္ထားေသာ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္က လက္ေထာင္လုိက္သည္။

“က်ေနာ္ စဥ္းစားမိတာ ေျပာပါရေစ။”

သူကေတာ့ စကားေျပာတာ တံု႕ေႏွးေႏွး ႏိုင္လွသည္။ သူ႕ထံမွ စကားသံ ထြက္လာရန္ စကၠန္႕အနည္းငယ္ၾကာ ေစာင့္လိုက္ရသည္။

“ကိတ္မုန္႕မွာ သစ္သီးတခ်ိဳ႕လည္း ပါေနတယ္။ လွီးလိုက္တဲ့အခါ အစိတ္တိုင္းမွာေတာ့ သစ္သီးတစ္ခု ပါမသြားႏိုင္ဘူး။ ေနာက္တခုက ပဲ့တာရြဲ႕တာ ေတြလည္း ျဖစ္ေနႏိုင္တယ္။ စားခ်င္သူ စားႏိုင္သူတိုင္းကို လိုသလို ခြဲေပးရရင္ မွ်တဖို႕အတြက္ ခက္တယ္ဆရာ။ က်ေနာ္ကေတာ့ လုပ္အားစိုက္ထုတ္တဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ခြဲခ်င္ပါတယ္။”

“ဟုတ္ၿပီ။ ဒီေတာ့…”

“ဒီကိတ္မုန္႕ကို သယ္လာရတဲ့လူ၊ ခြဲေ၀ဖို႕ ဓားနဲ႕လွီးေပးတဲ့လူ၊ ၿပီးေတာ့ စားဖို႕ ပန္းကန္ေတြ ေဆးေၾကာေပးရတဲ့လူ၊ စားေသာက္ၿပီးရင္ သန္႕ရွင္းေရးလုပ္ေပး အမိႈက္ပစ္ေပးတဲ့လူ .. စတဲ့ လူေတြဟာ ကိတ္မုန္႕ ခြဲေ၀စားသံုးတဲ့ ကိစၥမွာ ကမကထ လုပ္ၿပီး သူတို႕ရဲ႕လုပ္အားကို စိုက္ထုတ္ေပးတဲ့အတြက္ သူတို႕ လိုခ်င္တဲ့အပိုင္းကို အရင္ ေရြးခြင့္ေပးသင့္ပါတယ္ ဆရာ။”

“ဟာ.. ဒါဆို သူတို႕က အႀကိဳက္ဆံုး အေကာင္းဆံုးေတြ ယူသြားၿပီး တျခားလူေတြ အတြက္ မက်န္ရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။”

တခ်ိန္လံုး ၿငိမ္ေနခဲ့သည့္ ဆံပင္ရွည္ရွည္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က ထေအာ္လိုက္သည္။

ဆရာက ေခါင္းတဆတ္ဆတ္ ညိတ္ရင္း ခ်ေရးလိုက္ျပန္သည္။

“ကဲ ဟုတ္ၿပီ။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ စဥ္းစားၾကတာ လုံေလာက္သေလာက္ ရွိပါၿပီ။ အားလံုး ေျပာတာေတြ ၿခံဳၾကည့္လုိက္ရင္ ဒီလို မွတ္ခ်က္ခ်ရမယ္။ ပထမဆံုး ေျပာရမွာကေတာ့ ကိတ္မုန္႕တစ္လံုး ခြဲေ၀ရတာ ထင္သေလာက္ မလြယ္ဘူးပဲ။”

ေက်ာင္းသားမ်ား ၀ါးခနဲ ရယ္လိုက္ၾကျပန္ပါသည္။ ဆရာက ဆက္ေျပာသည္။

“အညီအမွ်ျဖစ္ျခင္း(equality) နဲ႕ မွ်တျခင္း(equity) ဆိုတာ မတူဘူး။ မတူညီတဲ့ အေျခခံေတြေပၚကို အညီအမွ် သြားလုပ္လုိက္လို႕ မမွ်မတ ျဖစ္သြားတာေတြ ရွိတတ္တယ္။ မွ်တဖို႕အတြက္ ညီညီမွ်မွ် မဟုတ္ပဲ ခြဲေ၀ရတာေတြ ရွိတတ္တယ္။ ဦးစားေပးသင့္တာေတြကို ထည့္တြက္ဖို႕ လိုသလို လုပ္အားစိုက္ထုတ္မႈ ကိုလည္း ထည့္တြက္ရမယ္။ အေလအလြင့္ မရွိေအာင္လည္း တြက္ခ်က္ရမယ္။ အဲဒီလို မွ်တေအာင္ လုပ္ရမယ့္ စဥ္းစားပံုေတြက ဒီအတိုင္း ညီညီမွ်မွ် အပိုင္းေတြ ပိုင္းခ်လိုက္တဲ့နည္းထက္ ပိုရႈပ္ေထြးတယ္။ ခြဲေ၀ပံုေတြ စဥ္းစားတဲ့အခါ ကိုယ့္အက်ိဳးစီးပြား ေတြနဲ႕လည္း ၿပိဳင္ဆိုင္ေနတတ္တယ္။ အလြဲသံုးစား မလုပ္ေစဖို႕လည္း လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားသူငါေရွ႕မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ဖို႕နဲ႕ ေထာက္ျပခြင့္ ရွိဖို႕ေတာ့ လိုမယ္။ ေနာက္ထပ္ ဘာေတြ ရွိဦးမလဲ ဆက္စဥ္းစားၾကတာေပါ့။ ဒီေန႕ေတာ့ ဒီေလာက္ပဲ။ ဆရာ၀ယ္လာတဲ့ ကိတ္မုန္႕ကိုလည္း လက္ေတြ႕ တကယ္စားလိုက္ၾကပါဦး။”

ဆရာက ဓားတစ္ေခ်ာင္းကို ကိတ္မုန္႕ေဘးသို႕ ခ်ေပးလိုက္ပါသည္။

“ကဲ တရားအမွ်တဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ခြဲၿပီး စားၾကေပေတာ့။ ဆရာ့ဖို႕လည္း တစ္စိတ္ခ်န္ထားေနာ္။”

ေက်ာင္းသားမ်ား ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ရယ္ေမာရင္း ေက်ာင္းဆင္းလိုက္ၾကပါသည္။


ပန္ဒိုရာ

(ေက်ာင္းသားဘ၀ စာသင္ခန္း အေတြ႕အႀကံဳ တစ္ခုမွ ဆင့္ပြား ခံစားထားပါသည္။)

First call for abstracts for the annual meeting of the Southeast Asian Linguistics Society

FIRST CALL FOR ABSTRACTS

SEALS XIX
The 19th Annual Meeting of the Southeast Asian Linguistics Society
28-29 May 2009
University of Social Sciences and Humanities, Vietnam National
University - Ho Chi Minh City - VIETNAM

Deadline for abstracts: 15 February 2009

The Southeast Asian Linguistics Society - SEALS - was founded at Wayne State University (in Detroit, Michigan) in 1990. SEALS holds an annual conference in diverse locations in the United States, Australia, Southeast Asia and other countries. This time, SEALS XIX will be hosted in Vietnam by the Faculty of Vietnamese Studies at the University of Social Sciences and Humanities, Vietnam National University.

Abstracts are invited for papers on any topic related to the analysis of Southeast Asian languages, such as descriptive, theoretical, or historical linguistics, linguistic anthropology (ethnolinguistics, language attitudes and ideology, discourse and conversational analysis, language and gender, language and politics), language planning, literacy and bilingual education.


Abstract submission deadline

Abstract submission deadline is 15 February 2009. Abstracts are preferably written using a Unicode font and should consist of two or three pages as follows:

Page 1

Author's name and Paper's title

Abstract body (maximum 400 words). Be as specific as possible, with a statement of topic, approach, and conclusions.

Page 2

References (if any).

An author may submit one single and one joint abstract. In case of joint authorship, one author should be designated as the contact person. Presentations are allotted 20 minutes with 10 minutes for
questions. All papers at SEALS are presented in English. Papers presented at the meeting will be considered for publication in the Journal of the Southeast Asian Linguistics Society.

Submission
Abstracts can be submitted by one of the following ways:

--> By email, as email attachments in two formats, .PDF and .DOC, to
Dinh Lu Giang, at the following address: seal...@vns.edu.vn. Please
indicate "Abstract for SEALS XIX" in the email subject heading.


Notification of acceptance by 15 March 2008 (by email).

Organizing Committee:

Local Committee:

Nguyen Van Hue
Dinh Lu Giang

International committee:
Martha Ratliff
George Bedell
Brian Migliazza
Paul Sidwell
Doug Cooper
Mark Alves
Marc Brunelle

Sponsor:

Faculty of Vietnamese Studies

University of Social Sciences and Humanities - Vietnam National
University - HCM City
Phone: +848 8 225009
Fax: +848 8 229390