ပညာေရးႏွင့္ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး (အပိုင္း - ၂)

လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား

ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ဆဲႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဆိုင္ရာ ျပႆနာႏွစ္မ်ိဳးကို ရင္ဆိုင္ရေလ့ရွိပါတယ္။ ပထမတမ်ိဳးကေတာ့ လိုအပ္ေသာ critical skills ရွိတဲ့လူေတြရွားပါးမွဳျဖစ္ျပီး၊ ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ လုပ္အားေပါမ်ားမွဳျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ရပ္လံုးကို လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဖြံ႕ျဖိဳးမွဳဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္တဲ့အခါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ တဘက္ကေန skills ေတြ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္သလို အျခားတဘက္ကေနလဲ အသံုးမခ်ရတဲ့ လူ႕စြမ္းအားေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္မယ့္ အလုပ္ေတြ ပ့ံပိုးေပးႏိုင္ရပါမယ္။ ဒီျပႆနာႏွစ္ရပ္လံုးဟာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးနဲ႕ ဆက္စပ္မွဳ ရွိေနပါတယ္။ ျပႆနာအတိမ္အနက္ မတူေပမယ့္ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာေတာ့ ဒီျပႆနာေတြ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။

လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ရွားပါးမွဳ

ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမ်ားျဖစ္ပြားေလ့ရွိတဲ့ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ရွားပါးမွဳမ်ားကို အမ်ိဳးအစားခြဲျပီး ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမယ္။

(၁) ဖြံံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာ ပညာရည္ျမင့္မားတဲ့ professional ေတြျဖစ္တဲ့ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ တိရစၧာန္ကုဆရာ၀န္၊ သိပၸံပညာရွင္ေတြ ရွားပါးမွဳ (သို႕) အသံုးမ၀င္မွဳေတြ ျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြရွိတယ္ဆိုရင္လည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီပညာရွင္ေတြဟာ ျမိဳ႕ၾကီးျပၾကီးမ်ားမွာသာ ေနေလ့ရွိတာမို႕ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ ရွားပါးမွဳျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အာဖရိက၊ အာရွနဲ႕ လက္တင္အေမရိကႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အတတ္ပညာနဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ သီးျခားစီျဖစ္ေနတဲ့ ပညာရွင္ေတြ အမ်ားအျပားရွိေနပါတယ္။

(၂) ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ sub- professional personnel ေတြျဖစ္တဲ့ technician ေတြ၊ သူနာျပဳေတြ ရွားပါးမွဳျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုရွားပါးမွဳမျဖစ္ေအာင္ တကၠသိုလ္ပညာေရးမဟုတ္တဲ့ ပိုလီတက္နစ္ institution ေတြ ဖြင့္လွစ္ေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

(၃) ေနာက္ထပ္ရွားပါးမွဳတမ်ိဳးကေတာ့ အဆင့္ျမင့္စီမံခန္႕ခြဲမွဳနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မွဳဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းမ်ားရွားပါးမွဳ ျဖစ္ပါတယ္။ private sector မွာေရာ၊ public sector မွာပါ အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၀န္ထမ္းမ်ားကို ေလ့က်င့္ေမြးထုတ္ေပးဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

(၄) ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ အေျခခံပညာေရးနဲ႕ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားပဲျဖစ္ပါတယ္။ အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား ရွားပါးမွဳဟာ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဖြံ႕ျဖိဳးမွဳျဖစ္စဥ္ တရပ္လံုးအတြက္ 'master bottleneck' ျဖစ္တာမို႕ အထူးဂရုစိုက္ရမယ့္ က႑တရပ္ျဖစ္ပါတယ္။

(၅) ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ craftsmen of all kind လို႕ဆိုႏိုင္တဲ့ စာေရးစာခ်ီေတြ၊ machine operator စသူေတြရွားပါးမွဳျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ဆိုင္ရာေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးမွဳေတြနဲ႕ သင္တန္းေပးမွဳေတြ ျပဳလုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

(၆) ေနာက္ဆံုးတမ်ိဳးကေတာ့ အေထြေထြ လိုအပ္ေသာ ပညာရွင္ေတြျဖစ္တဲ့ ေလေၾကာင္းလိုင္း ပိုက္ေလာ့ေတြ၊ စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြ၊ စာရင္းအင္းဆိုင္ရာပညာရွင္ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳဆိုတာက အထက္မွာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အတတ္ပညာရွင္၊ အသိပညာရွင္၊ ပညာသည္ေတြအားလံုးအေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ သူတို႕ေတြရဲ႕အေရအတြက္၊ အရည္အခ်င္းေတြ တိုးတက္လာတာနဲ႕အမွ်၊ သက္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္ေတြမွာ အသံုးခ်လာႏိုင္တာနဲ႕အမွ် human capital တက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို Human capital formation ျဖစ္စဥ္ကုိ လည္ပတ္ႏိုင္ေစဖို႕အတြက္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားမွ manpower ဆန္းစစ္မွဳဆိုတာကို ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။

manpower ဆန္းစစ္ခ်က္

manpowerဆန္းစစ္ခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ ရည္မွန္းခ်က္ သံုးရပ္ ရွိရပါမယ္။

ပထမရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ economic sector တခုခ်င္းဆီမွာ ရွိေနတဲ့ skilled manpower ရွားပါးမွဳကို ေဖာ္ထုတ္ျပီး၊ ဘာေၾကာင့္ရွားပါးတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမယ္။

ဒုတိယရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ ျဖစ္ေနမွဳေတြနဲ႕ ျဖစ္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းေတြကို ေဖာ္ထုတ္ရပါမယ္။

တတိယရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ တိုးတက္မွဳဆိုင္ရာ targets မ်ားကို သင့္ေလ်ာ္တဲ့ expected growth rate ေပၚ မူတည္ျပီး ခ်မွတ္ရပါမယ္။

ဒီဆန္းစစ္ခ်က္ကို စနစ္တက်လုပ္ျပီးမွသာ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ တိုးတက္မွဳဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာ တရပ္ကို ေရးဆြဲရပါမယ္။ ဒီမဟာဗ်ဴဟာမွာ မ်က္ႏွာစာ သံုးမ်ိဳးပါ၀င္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။

ပထမတမ်ိဳးက သင့္ေတာ္တဲ့ incentives မ်ားေပးျခင္းပါ။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ လူေတြကို လိုအပ္တဲ့ နည္းပညာေတြ သင္ယူခ်င္စိတ္ရွိလာေအာင္ တြန္းအားေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္ ၀န္ထမ္းေတြကို ထိေရာက္စြာ ျပဳလုပ္ႏိုင္မယ့္ အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္ေရး သင္တန္းမ်ား ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတမ်ိဳးကေတာ့ formal education ကို rational development ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမ်က္ႏွာစာသံုးမ်ိဳးလံုးဟာ တခုနဲ႕တခု အျပန္အလွန္အမွီသဟဲ ျပဳေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သံုးမ်ိဳးစလံုးကို တျပိဳင္နက္တည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ တျပိဳင္တည္းမွာပဲ formal education နဲ႕ in-service training ကို ေပါင္းကူးေပးႏိုင္ေအာင္လဲ ၾကိဳးပမ္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။

လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဖြံ႕ျဖိဳးမွဳျပဳလုပ္ရာမွာ အေရးၾကီးဆံုးလိုအပ္ခ်က္တရပ္ျဖစ္တဲ့ education planning နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေနာက္ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။

ခင္မမမ်ိဳး
၂၄၊ ၇၊ ၂၀၀၈